Üstad ve Üstaz tabirleri arasında fark var mıdır?

“Üstad” ve “Üstaz” tabirleri arasında fark var mıdır?

Üstad ve Üstaz tabirleri arasında fark var mıdır – Aslında bakıldığı zaman kelimenin aynı olduğu anlaşılacaktır. “استاض” ancak “Dad” harfinin okunuş şekli bazen “Dal” harfine bazen de “Zı” harfine yakın olarak telaffuz edilmiştir. Bundan dolayıdır ki her okunuş literatür olarak kısmen de olsa farklı mânalar kazanmıştır.

“ÜSTAD” yani “Dal” harfine yakın okununca bir şeyin ustası, hocası manasında;
“ÜSTAZ” olarak “Zı” harfine yakın okunduğu zaman da “Şeyh, Mürşid” manasında kullanılmaktadır.

Bununla birlikte bir başka şekilde de bu farklılık yorumlanabilmektedir. Bu farklı anlatış tarzı da şu şekildedir;

Arapça yazılışının “أستاض” şeklinde olmadığını ve bu şekilde bir kelimenin yazılmadığını iddia edenlerde bulunmaktadır. Bu kişiler kelimenin doğrusunun “أستاذ” olarak yazıldığını ve Ustaz olarak yani peltek “z” ile telaffuz edildiği söylemektedir.

Bu iki görüş içerisinde bize en mantıklı ve açıklaması akla yatkın olan ilk iddia olmaktadır. Çünkü sizlerde dikkat ederseniz camide namaz kıldıran hocalarda da aynı telaffuz farkının ortaya çıktığını görebilirsiniz.

Fatiha okuyan hocaların bazıları ayetin sonunda “Veleddalin (وَلاَالضَالِين)” şeklinde telaffuz ederken bazıları ise “Velezzalin (وَلاَالضَالِين) veya (وَلاَالذَالِّين)“şeklinde telaffuz etmektedir.

Burada çıkan farklılık “ض (Dad)” harfinin okunuşundan kaynaklanmaktadır. “ض (Dad)” harfinin Türkçe dilinde karşılığı bulunmamaktadır. Bu harfin karşılığı “Z” ya da”D” sesi değildir. Bu harfin okunuşu aslında ikisinin (“Z” ya da”D“) arasında bir sestir.

Bundan dolayı “ض (Dad)” harfinin kullanıldığı kelimelerin hemen hemen hepsinde aynı sorun gündeme gelmektedir.

Bununla birlikte hocaların açıklaması ise şu şekildedir ; “Uzmanlık alanı kıraat olmayanların bu ayrıntıyı kaçırmalarının bir sakıncası yoktur. Namazı etkileyecek düzeyde bir hata yoktur ortada”

“ض (Dad)” Harfinin Telaffuzu

ض – DÂD : Dil, sağ veya sol üst azı dişinin üzerine getirilerek çıkarılan çok kalın D ile kalın L veya çok kalın Z arasında tok, dolgun, kalın bir sestir. Bilindiği kadarıyla yalnızca Arapçada olan bir sestir. Bu yüzden Araplar, Arapçaya Lugatu’t-Dâd  (Dâd Dili)  da derler.

“Üstad” ve “Üstaz” tabirleri arasında fark var mıdır ? Kısaca net bilgi