Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Çanakkale Savaşlarının Önemi – Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının sadece Akdeniz’i Karadeniz’e, Avrupa’yı Asya’ya bağlayan su geçitleri olarak düşünmek büyük yanılgı olacaktır. Keza her iki boğaz, coğrafik olarak stratejik önemi tartışılmaz olan Cebelitarık ve Süveyş Kanalıyla bütünleşen bir konuma sahiptir. Çanakkale ve İstanbul Boğazları, Atlas ve Hint okyanusları gibi dünyanın diğer büyük deniz ve kıta kara parçalarını birbirine bağlamaktadır. Bu durum önemli jeopolitik konumu açıklamaya yeterlidir. Türk Boğazları, uluslararası ekonomik ve siyasi önem arz etmesi özelliğiyle ülkemizin elini güçlendirmektedir. Türkiye boğazlardan gelen avantajları nedeniyle bulunduğu bölgede her zaman önemli bir role sahip olmuştur.
Çanakkale Savaşlarının Önemi
Tarihin hemen her döneminde yaşanmış ve yaşanmakta olan askeri, ekonomik, siyasi ve ticari ilişkilerdeki hareketliliğin odak noktası boğazlar olmuştur. Bu hareketlilik ve zaman zaman görülen büyük gerginlikler dünyada başka hiç bir bölgede bu kadar büyük çaplı mücadelelere sahne olmamıştır.
Eskiden beri Rusya, boğazlar üzerinden ılık denizlere ulaşma emellerine sahiptir. Yine İngiltere, “denizlere egemen olan, dünyaya hâkim olur” teorisine sıkı sıkıya bağlı bir politika gütmektedir. Bu yaklaşımla birlikte 19. Yüzyıldan beri Rusya’nın Akdeniz’e çıkmasını önleme siyaseti gütmektedir. Aynı şekilde Almanya’nın boğazlara ilgisinin temeli “Drank Nach Osten (Doğu’ya doğru) politikasıdır. Napolyon, “İstanbul anahtardır, İstanbul’a egemen olan dünyaya hükmedecektir” derken, bu sentez Fransızların politik duyarlılıkları arasında boğazları her zaman en öne çıkarmıştır.
Çanakkale Savaşlarının önemini daha iyi kavramak için büyük devletlerin, boğazlar üzerindeki , emelleri için kendi aralarında yaptıkları açık ve gizli mücadeleleri bilmek gereklidir.
Çanakkale ve İstanbul boğazları için İngiliz ve Fransızlar, Ruslarla çıkar çatışması yaşamıştır. Nitekim Fransızlar ve İngilizler, İstanbul’u ele geçirip Karadeniz Boğazı’nı hedeflemiştir. Çanakkale Cephesi’nin açılmasındaki temel etken budur. Ruslara silah ve malzeme yardım etme işi sadece aldatmacadır. Bu arada belirtmek gerekir ki İngiltere, Çanakkale Cephesi’nin açılmasında kilit rol üstlenmiştir.
Çanakkale Cephesinin açılmasının baş mimarı İngiliz Bahriye Nazırı Churchill olmuştur. Kendisi öteki İngiliz liderleri ile birlikte Türkiye’nin askeri gücünü ve kapasitesini küçümsemiştir. Türk ordusunun basit bir müdahale ile yenilgiye razı olacağını düşünerek büyük bir yanılgı yaşamışlardı. O dönemin en modern silahlarıyla donatılmış zırhlılardan oluşan görkemli donanması, Boğaz’ın derin sularına gömülecekti.
Çanakkale ile ilgili yazılar:
Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk
18 Mart Çanakkale Zaferi, Anlam ve Önemi
