Çiriş Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Sağlıklı beslenmeyi seven ve kimyasal yollara başvurmak istemeyen insanların çoğu mutfaklarında bitkilere daha çok yer vermektedir. Doğa ana bize bu konuda öyle cömert davranmıştır ki… Dışarıda yol kenarlarında, dağlarda, bayırlarda hemen her yerde bulabileceğimiz bitkilerin bazıları tahmin bile edemeyeceğimiz güzel bir tada ve faydalara sahiptir. Pırasa ile karıştırılan çiriş otu da bu bitkilerden biridir.

Çiriş otu, her türlü toprakta ve iklimde yetişebilen, çok verimli mahsul elde edilebilen, pek çok derde şifa olan mucizevi bitkilerden bir tanesidir. Özellikle Anadolu’da ve Ege – Akdeniz bölgelerinde yetişen çiriş otu, görüntüsü ile pırasayı veya çiçek soğanlarını andırmaktadır. Şifalı yönleri harici yemeklerde de sıklıkla kullanılan çiriş otu, özellikle otlu yemeklerde, arapsaçı gibi yanına et yakışan sebze yemeklerinde tercih edilerek, yemeğe et tadı vermesi ile ünlüdür.

Ginseng Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Vejeteryanların da büyük bir zevk ile tükettikleri çiriş otu, hem veganlar hem de vejeteryanlar için vücudun ihtiyacı olan protein ve vitaminleri karşılamakta büyük rol oynar. Çiriş otu için Türkiye’de yetişen, yerli soya denilebilir. Şekil ve tat olarak benzemese de kullanım alanı ve lezzet olarak soyadan çok daha fazlasını ortaya koymaktadır.

#navFrame,#navMobButton{background:linear-gradient(to top,white,rgba(227,221,192,1));padding:10px;border-radius:6px;box-shadow:0 1px 4px rgba(0,0,0,.23);margin:0;position:fixed;bottom:0;left:0;overflow:hidden;width:100%;display:flex;align-items:center;font-weight:600;font-size:14px!important;z-index:9999999999}.navListScroll{overflow-y:auto;height:250px}.navListScroll::-webkit-scrollbar-track{-webkit-box-shadow:inset 0 0 6px rgba(0,0,0,.3);background-color:#F5F5F5}.navListScroll::-webkit-scrollbar{width:5px;background-color:#F5F5F5}#navFrame{display:none}#navMobHand{display:block;width:37px;height:34px}#navMobButton{height:50px;z-index:99}.navFrameHeader{font-weight:600;font-size:13px;display:flex;justify-content:space-between;align-items:center;padding:5px}#newNavPost{margin-left:0;list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600}.nav-frame-header:first-child .nav-frame{display:block}.nav-frame{list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600;margin-left:10px}.nav-frame-sub a{display:none}.nav-frame-sub{font-size:100%;margin-left:10px}.nav-frame li a.active{position:relative;color:#000;transition:all 0.1s ease-in;padding-left:10px;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}#newNavPost a:hover{transition:all 0.1s ease-in;padding-left:4px;color:#29abe2!important}@media screen and (min-width:900px){#sidebar-home #navFrame{top:0}.content{margin-bottom:-30px}#navFrame{display:block;width:unset;position:relative;border-bottom:4px solid #37b8eb}.navListScroll{height:100%;margin-left:15px}#navMobButton{display:none;position:relative}#navFrame{position:relative}.navFrameHeader .close{display:none}.nav-frame a{padding:5px}.nav-frame-sub{font-size:13px}}.nav-frame a{text-decoration:none;display:block;width:100%;font-size:12px;font-family:Arial,Helvetica,sans-serif;color:#444;font-weight:400;line-height:20px;padding:5px;margin:2px 0}.navFrameHeader .close{color:#fff;background:red;padding:5px 10px;border-radius:4px;border:1px solid darkred}span.listCounter{margin-right:5px;letter-spacing:1px;color:#000;font-weight:700}.nav-frame-header>a.active{color:#000;transition:all 0.1s ease-in;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}.nav-frame-header a{border:none!important}.nav-frame-header>a{display:block;color:black!important;font-weight:600!important;text-decoration:none;line-height:23px;padding:5px}

Çiriş Otu Nedir?

Çiriş otu (Asphodelus) aslında, çok yıllık otsu bir bitkidir.  Soğana benzerliği nedeniyle Zambakgiller ailesinden gelmektedir. Çiçeklidir ve oldukça hoş bir görüntüsü vardır. En yaygın bilinen hali ile çiçekleri dolgun ve sarıdır. Yeling otu, yabani pırasa ve sarı zambak, kirkiş otu, güllük ve dağ pırasası gibi isimleriyle de bilinir. Çiçeklerinden ziyade köklerinde oluşan yumrular kullanılır.

Bir bahar veya yaz bitkisi olarak nitelendirmek mümkündür. Genellikle Nisan ve Temmuz ayları arasında çiçeklerini açar. Çiçekleri bazı yörelerde şifa amaçlı kullanılıyor olmasına rağmen genel olarak kökleri kullanılır.

Çiriş otu ülkemizde daha çok  Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişmektedir. Zaten Ege bölgesi otları ve şifalı bitkileriyle ünlüdür. O bölgedeki – özellikle kırsal kesimdekiler – en temel gıda malzemesi doğanın sunduğu bu bitkilerdir. Çiriş otu da Mayıs aylarından itibaren yavaş yavaş pazar tezgahlarında görünmeye başlar.

Bu bitkiyi hafif yağ içerisinde kavurup üzerine yumurta kırarak da yiyebilirsiniz. Veya böreklerde iç olarak da kullanabilirsiniz. Eğer bu şekilde yemek istemiyorum çay olarak tüketmek istiyorum diyorsanız, yapraklarını kurutarak işe başlayabilirsiniz. Güneşli ve açık bir havada kurutulan yaprakları normal çay demler gibi demleyerek içebilirsiniz.

Eğer saçlarınız için kullanacaksanız hazırladığınız bu çay soğuduktan sonra içerisinde 3-4 yemek kaşığı sirke ekleyin. Banyoda saçlarınıza durulama suyu olarak kullanın. Bunu düzenli olarak yaptığınızda hem saç dipleriniz kuvvetlenecek hem de çok daha parlak bir görünüme kavuşacaktır.

Çiriş Otu Nasıl Kullanılır?

Çiriş otunun toprağın alt kısmında bulunan kökleri, zaman içerisinde gövde ile birleşerek kabartılar verir. Yumru haline gelen bu kökler çıkarılarak kullanıma hazırlanır. Son derece basit bir kullanımı vardır. Çiriş otu, yaprakları sarardıktan sonra gövde kısmı ile birlikte topraktan çıkartılır.

Zaten asıl gövdesi toprak içinde olduğu için, topraktan su ile gelen mineralleri ve vitaminleri tutan en önemli kısmı gövdesidir. Çıkartılan gövdesi güzelce temizlenerek, güneş altında bir süre bekletilir. Salça yapma yöntemi gibi, güneşin altında iyice kurutulur. Kuruyan çiriş otu, ufalanmaya hazır hale geldiğinde küçük parçalara bölünür ve değirmene atılır.

Değirmenler tarafından toz kıvamına gelinceye dek ufalanır ve toz formunda kullanıma hazırdır. Bu kullanım şeklinden başka salatalarda, böreklerde ve yemeklerde kullanılabilir. Tıpkı ıspanak gibi, çiriş otunu da iyice yıkadıktan sonra hafif tereyağında pişirerek, lezzetli bir şekilde tüketebilirsiniz.

Çiriş Otunun Faydaları Nelerdir?

Sağlık konusundaki faydalarına geçmeden önce çiriş otunun pek çok sektörde kullanım alanı olduğunu bilmekte fayda vardır. Yaprakları sebze olarak tüketildiği gibi, çok lezzetli değişik tarifler ortaya çıkartmaktadır. Aynı zamanda yapıştırıcı endüstrisinde kullanılabilen çiriş otu, belirli işlemlerden geçirilerek ayakkabı yapıştırıcısı gibi pek çok farklı alanda varlık gösterir.

Genellikle halk arasında kadınlara daha fazla etkisi olduğu söylenmektedir. Kadınların üreme yollarındaki sıkıntılarını gidererek, vajinal akıntıları kestiğini belirtilir. Saçlarda oluşan saçkıran, yoğun dökülme ve hamilelik gibi hormonsal değişimlere bağlı olan saç eksilmelerinde kullanılması durumunda saç sağlığını büyük ölçüde arttırmaktadır. Saç dökülmesinin sebeplerini öğrenmek için sizi buraya alalım.

Kadın ve erkeklerde görülebilen ve oldukça ağrılı geçen hemoroid (basur) hastalığının tedavisinde büyük rol oynar. Kaynatılıp, basurda oluşan dış çıkıntılara sürüldüğünde yaraların iyileşmesini ve basur memelerinin küçülmesini sağlar.

Egzama, sivilce, çıban ve romatizma gibi pek çok hastalığa iyi geldiği gibi, yeni doğum yapan anneler için süt artırıcı olarak da kullanılabilir. Yapraklarının sebze olarak tüketilmesinin de süt artırıcı etkisi vardır. Çiriş otu çayı yapıldığında bal ile tatlandırılarak içilebilir.

Egzama benzeri deri sorunu olanlar, bu bitkiyi kaynatıp bir pamuk yardımıyla söz konusu yaralarına uygulayabilirler. Elbette ilk uygulamada sonuç vermeyecektir. Tedaviden tam anlamıyla yanıt alabilmeniz için birkaç gün üst üste yara yerini bu su ile pansuman yapmanızı öneririz.

Saydığımız bu özelliklerden başka çiriş otunun şu faydaları vardır;

• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• C vitamini açısından zengin bir içeriğe sahiptir. C vitamini bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesinde en önemli göreve sahip vitaminlerden biridir. Birçok kanser türüne karşı da bir kalkan vazifesi görür. Ağız ve diş eti yaralarının daha çabuk geçmesini sağlar. Tansiyon sorunu olanlara iyi gelir. Vücudun direncini artırır, toksik maddelerin atılmasını sağlar. Saydığımız bu nedenler bile çiriş otu ile tanışılması adına yeterlidir.
• Özellikle kış aylarında meydana gelen hastalıklara karşı iyi bir koruma sağlar.
• Emziren kadınların anne sütünü artırır. Fakat yine de gebe ve emziren kadınların bir uzmana danışarak yemeleri önerilmektedir.
• Hem kadında hem de erkekte cinsel gücü artırıcı etkisi olduğu tespit edilmiştir.
• Beyaz kan hücrelerini artırır. WBC harfleriyle veya akyuvar olarak ifade edilen beyaz kan hücreleri nedir, dahası bizim için neden bu kadar önemlidir? Beyaz kan hücreleri vücudumuzdaki enfeksiyonlarla mücadele eder. Bu hücrelerin vücutta bulunan miktarı ideal olmalıdır. Fazlalığı da azlığı da bir hastalığın habercisidir. Kısaca bahsedecek olursak beyaz kan hücrelerinin fazla olması; enfeksiyonlu hastalıkların, stresin, anemi, eklem iltihabı, kemik iliği hasarı ve tümör oluşumu gibi sorunların habercidir. Düşüklüğü ise; virüs kaynaklı enfeksiyonları, yetersiz beslenmeyi ve vitamin eksikliğini gösterir.
• Akrep, yılan ve bazı zehirli böceklerin sokmalarına karşı kullanılmaktadır.
• İdrar yolları için çok faydalı olan bitki burada meydana gelen iltihap benzeri oluşumların atılmasını sağlar.

Çiriş Otunun Yan Etkileri Nelerdir?

Çiriş otunun bilinen hiçbir yan etkisi bulunmamaktadır. Yalnızca kadınlar çok sık tükettiklerinde idrar ve adet söktürücü etkisi bulunduğu için vücutta bir miktar halsizlik yapabilir. Bu nedenle ihtiyaç olunduğu kadar tüketilmelidir.  Herhangi bir zararlı etkisi veya zararlı kökü bulunmamaktadır.

Tarhana (Çörtük) Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Yine de en iyi kullanım biçiminin toz hali olduğu unutulmamalı, güvenilmedik bir yerden temin edilmemelidir. Kullanım öncesi mutlaka doktora danışılmalıdır. Faydaları kısmında beyaz kan hücrelerini artırdığından bahsetmiştir. Aşırı tüketim vücuttaki bazı dengeleri bozacağından bu nedenle de çok fazla tüketilmemesine özen gösterilmelidir.