Roka Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Roka hafif acımsı tada sahip, genellikle balık yemeklerinin yanında tercih ettiğimiz bir besindir. Salataların vazgeçilmez malzemelerinden biri olan roka, Turpgiller (Brassicaceae) familyasına ait bir sebzedir. En çok, ülkemizin Akdeniz Bölgesi halkı tarafından sevilerek tüketilen roka, Amerika ve Avrupa ülkelerinin de son yıllarda dikkatini çekmiş ve yoğun bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır.

Hafif acımtırak bir tada sahip olsa da, roka lezzetine alışmış olan bir kişinin rokadan vazgeçmesi oldukça zordur. Üstelik tam bir C vitamini deposu olması, sağlıklı bir diyet ürünü olarak kullanılmasını sağlamıştır. Diğer yandan K, P, A vitaminleri ile; kalsiyum ve folat gibi mineralleri de roka içeriğinde bolca bulmak mümkündür.

Yonca Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Bütün bu vitaminlerden roka aracılığı ile faydalanmak için, rokanın taze ve mevsiminde olmasına özen göstermek gerekir. Özellikle kış aylarında tazesi bulunabilen roka, düzenli olarak tüketildiğinde, bütün bir kışı hasta olmadan geçirmeyi mümkün hale getirebilmektedir.

#navFrame,#navMobButton{background:linear-gradient(to top,white,rgba(227,221,192,1));padding:10px;border-radius:6px;box-shadow:0 1px 4px rgba(0,0,0,.23);margin:0;position:fixed;bottom:0;left:0;overflow:hidden;width:100%;display:flex;align-items:center;font-weight:600;font-size:14px!important;z-index:9999999999}.navListScroll{overflow-y:auto;height:250px}.navListScroll::-webkit-scrollbar-track{-webkit-box-shadow:inset 0 0 6px rgba(0,0,0,.3);background-color:#F5F5F5}.navListScroll::-webkit-scrollbar{width:5px;background-color:#F5F5F5}#navFrame{display:none}#navMobHand{display:block;width:37px;height:34px}#navMobButton{height:50px;z-index:99}.navFrameHeader{font-weight:600;font-size:13px;display:flex;justify-content:space-between;align-items:center;padding:5px}#newNavPost{margin-left:0;list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600}.nav-frame-header:first-child .nav-frame{display:block}.nav-frame{list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600;margin-left:10px}.nav-frame-sub a{display:none}.nav-frame-sub{font-size:100%;margin-left:10px}.nav-frame li a.active{position:relative;color:#000;transition:all 0.1s ease-in;padding-left:10px;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}#newNavPost a:hover{transition:all 0.1s ease-in;padding-left:4px;color:#29abe2!important}@media screen and (min-width:900px){#sidebar-home #navFrame{top:0}.content{margin-bottom:-30px}#navFrame{display:block;width:unset;position:relative;border-bottom:4px solid #37b8eb}.navListScroll{height:100%;margin-left:15px}#navMobButton{display:none;position:relative}#navFrame{position:relative}.navFrameHeader .close{display:none}.nav-frame a{padding:5px}.nav-frame-sub{font-size:13px}}.nav-frame a{text-decoration:none;display:block;width:100%;font-size:12px;font-family:Arial,Helvetica,sans-serif;color:#444;font-weight:400;line-height:20px;padding:5px;margin:2px 0}.navFrameHeader .close{color:#fff;background:red;padding:5px 10px;border-radius:4px;border:1px solid darkred}span.listCounter{margin-right:5px;letter-spacing:1px;color:#000;font-weight:700}.nav-frame-header>a.active{color:#000;transition:all 0.1s ease-in;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}.nav-frame-header a{border:none!important}.nav-frame-header>a{display:block;color:black!important;font-weight:600!important;text-decoration:none;line-height:23px;padding:5px}

Roka Nedir?

Sağlık açısından içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller ile değerli bir sebze olan rokanın idrar söktürücü özelliği bulunmaktadır. Karaciğer için oldukça faydalı olmasının yanı sıra, bu organda oluşan ağrıların dinmesi için rokadan faydalanmak mümkündür.

Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmesi ve özellikle kış aylarında hastalıklara karşı koruyucu etki göstermesi, rokanın sağlığa olan faydaları arasındadır. Yaprakları, tohumu ve kökleri ile birlikte kullanılması mümkün olan roka, salatalara eşsiz bir lezzet kazandırmaktadır. Tohum ve köklerinden baharat elde edilir.

Yapılan bu roka baharatı yemek ve çorbalara muazzam bir lezzet katmaktadır. Sarılık ve öksürük gibi hastalıklara karşı tedavi edici özelliğe sahip olan rokayı ülkemizin her bölgesinde yaygın bir şekilde bulmak ve kullanmak mümkündür.

Rokanın besin değerine bakacak olursak, 100 gram rokada bulunan vitamin ve mineraller şu şekildedir;

• 25 kilokalori
• 3,65 g karbonhidrat
• 0,66 g yağ
• 2,58 g protein
• 368 mg potasyum
• 27 mg sodyum
• 160 mg kalsiyum
• 1,6 g lif
• 113 mg A vitamini
• 15 mg C vitamini
• 1,46 mg demir bulunmaktadır. Kolesterol miktarı ise sıfırdır.

Roka Nasıl Yetiştirilir?

Tadı oldukça keskin ve acımsı olan bu bitkiyi yetiştirmek çok kolaydır. Ekim ilkbahar ile sonbahar aylarında yapılabilmektedir. Toprağın nem bakımından fakir olmaması gerekmektedir. Eğer tohumları toprağa ekmeden önce nemli bir bezde veya hafif suda bekletirseniz, çimlenme süresi çok daha kısa olacaktır.

Toprak açısından organik maddelerce zengin olan toprakları sevmektedir. Eğer toprağın mineral bakımından eksik olduğunu düşünüyorsanız, ekim işleminden önce gübre atarak takviye yapabilirsiniz. Ekmeden önce toprağın çapalanarak, hafif nemlendirilmesi gerekmektedir.

Tohumlar toprağa ekildikten sonra hemen can suyu verilmelidir. Çimlenme yaklaşık 5-7 gün sürer. Hava sıcaklığı ve toprağın yapısı bu sürenin uzayıp-kısalmasında en büyük faktörlerdir. Eğer hava sıcaklığı düşerse tohumların çimlenmesi gecikecektir. Benzer şekilde susuz kalması da bu sürenin uzamasına sebep olur.

Aşırı güneşi sevmeyen bitki sabah erken saatlerde veya akşam serinliğinde sulanmalıdır. Çok sıcak havayı sevmediği gibi soğukta da verimli şekilde yetişememektedir. Soğuk hava ayrıca bitkinin yapraklarının yanmasına, yani hasar görmesine sebep olmaktadır.

Yaklaşık 30-40 gün sonra hasat edilebilen bitki, makas veya bıçak yardımı ile kesilmelidir. Eğer siz kendi bahçenizde, küçük bir alana ektiyseniz, yani ticaretini yapmıyorsanız, günlük tüketebileceğiniz kadar toplamanızı öneririz. Çünkü toplandıktan sonra uzun süre canlılığını koruyamaz ve muhafaza edilemez. Bir süre sonra yaprakları sararmaya başlar, dolayısıyla da besin değeri açısından hiçbir faydası kalmaz.

Genellikle salata yapma amacıyla kullanılan rokayı; salatalık, nane, havuç, dereotu, patates, marul ve ıspanak gibi sebzelerin yanında yetiştirebilirsiniz. Fakat çilek veya sırık fasulyesinin yanında, aynı bahçenin içerisinde yetiştirilmesi önerilmemektedir.

Roka Nasıl Kullanılır?

Roka salatalara çeşitlilik katan, oldukça lezzetli ve vitamin deposu bir sebzedir. Diğer yeşilliklerle uyumlu olduğu kadar, domates ve peynirle yapılan salataların içinde de farklı tadı ile öne çıkmaktadır.

Balık yemeklerinin yanına ise yine en çok yakışan roka salatasıdır. Aynı zamanda bazı yörelerde börek yapımında da kullanılmaktadır. Tıpkı ıspanak gibi, rokayı da hafif haşlayarak börek içlerinde kullanabilirsiniz. Ispanağın özelliklerine ve faydalarına da bu yazımızda değinmiştik.

Rokanın Faydaları Nelerdir?

İnsanda immün sistemi yani bağışıklığı güçlendirici ve vücudu temizleme özelliği ile bilinen rokanın tam anlamıyla doğal bir antioksidan olduğunu söylemek mümkündür. Vücuda yerleşmiş olan zararlı maddeleri dışarı atmak için düzenli olarak roka tüketmek faydalı olacaktır.

Aynı zamanda vücuda olan pek çok faydasının yanında en önemlisi, kansere karşı tam bir kalkan görevindedir. Hiçbir müdahale olmaksızın kendiliğinden toprakta biten bir bitki olmasının yanında pek çok faydasından dolayı özellikle roka yetiştiriciliği birçok bölgede yapılmaktadır. C vitamini kaynağı olan roka, bağışıklık sistemini güçlendirirken, hastalıklara karşı dirençli ve güçlü olmayı mümkün kılmaktadır.

Cinsel gücü artırır, safrayı artırır, hazmı kolaylaştırır. Ayrıca içeriğindeki K vitamini zayıf kemiklerin güçlenmesi için birebirdir. Bu nedenle çocuklara roka yeme alışkanlığının kazandırılması oldukça önemlidir.

Düşük kalorili bir yiyecek olmasının yanında vitamin ve mineraller açısından zengin olması, diyet yaparken sıkça rokanın tercih edilmesine neden olmaktadır. Bağırsak dostu olan rokanın lifli yapısı, sindirim sistemini düzene sokarak kabızlık gibi önemli sağlık sorunlarının önüne geçmektedir.

Çiğ olarak tüketildiğinde faydalarını çok daha fazla şekilde sunan bitki, pişirilerek yenildiğinde de besin değerinden çok fazla bir şey kaybetmiyor. Yapılan bilimsel araştırmalar aynı aileye sahip diğer bitkilerde olduğu gibi rokanın da yüksek tansiyon ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu olduğunu ortaya koymaktadır.

Bir diğer faydası mide sağlığı içindir. Midedeki ülseraz enzimini baskıladığı için ülser oluşumunu engellediği tespit edilmiştir.  Bunun yanında midedeki birçok sağlık sorununa sebep olan Helicobacter pylori bakterisinin de yaşamasını önleyen önemli bir göreve sahiptir.

Deney hayvanları üzerinde yapılan araştırma, rokanın kan damarlarını genişlettiğini, dolayısıyla damar tıkanıklığı gibi ciddi bir sorunun oluşmasını engellediğini ortaya koymuştur. Çok fazla alkol tüketen insanların yemesi önerilmektedir. Alkolün karaciğer üzerinde yarattığı hasarı azaltmaktadır.

Bir diğer göz ardı edilmemesi gereken faydası solunum yolları hastalıkları içindir. Farenjit, boğaz ağrısı, ses kısıklığı gibi hastalıklarda şifa kaynağı bir bitki konumundadır. Roka kemik sağlığı için de faydalı bir bitkidir.

Kemik gelişimi için faydalı olan bu besin aynı zamanda kemiklerde meydana gelen tahribatı da önler. Bu nedenle gelişim çağında olan çocuklar başta olmak üzere her yaştan kişiler tüketmelidir.

Gözlerin daha canlı ve parlak olmasını sağlar, meydana gelebilecek rahatsızlıkların oluşma riskini azaltır. Kasların kuvvetlenmesini sağlayan bu bitki, kasılma ve kramp gibi sorunların önüne geçer. Hafızayı kuvvetlendirir. Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltır. İç sağlığımız kadar saçlarımız için de faydalıdır. Saçlara parlaklık ve güç kazandırır. Aynı zamanda saç dökülmelerini önler.

Rokanın Yan Etkileri Nelerdir?

Sağlık için faydası ile bilinen rokanın ölçülü miktarda tüketildiğinde herhangi bir yan etkisinden söz etmek mümkün değildir. Ancak günlük tüketim miktarının aşırıya kaçması durumunda bazı ciddi olmayan yan etkilerin oluşması mümkündür.

Bektaşi Üzümü Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Tansiyon sorunu olan kişiler bilhassa roka tüketirken aşırıya kaçmamaya dikkat etmelidir. Aynı zamanda roka mutlaka buzdolabında muhafaza edilerek tüketilmelidir. Kalp sağlığı sorunu olanlar da roka yerken aşırıya kaçmamalı ve mümkün olduğunca doktor onayı ile tüketmeleri tavsiye edilir.