Türk futbolunu anımsatan yapısı ile kriket, ilk defa İngiltere‘de oynanmış olan bir oyundur. Futboldan ayrılan özellikleri arasında; on bir kişiden oluşan takım oyuncuların ellerinde bulunan sopalarla topu sahaya göndermeye çalışmaları gibi farklılıklar bulunmaktadır. Keyifli bir oyun olmasından dolayı kısa zamanda yaygınlaşarak popüler oyunlar arasındaki yerini almıştır. Zamanla spor dalı niteliği kazanan kriketin ilk maçı 1728 yılında Surrey kontlukları ve kent takımları arasında oynanmıştır.
Kriket oyununa özel tasarlanmış olan beyaz kıyafetler, oyuncuların korunmalarını sağlamaktadır. Oyuncuların yerleri, oyun kaptanı tarafından belirlenmektedir. Oval ve yuvarlak şekillerde olabilen kriket sahaları içinde oyuncu isimleri, karşılaşma içindeki pozisyonlarına göre farklılık göstermektedir.
[renkbox baslik=”Amerikan Futbolu Nedir? Nasıl Oynanır? Tarihçesi Nedir?” link=”https://bilgihanem.com/amerikan-futbolu-nedir-nasil-oynanir/” resim=”https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/06/amerikan-futbolu-nedir-nasil-oynanir.jpg” renk=”sari” yenisekme=”evet”][/renkbox]Kriket, dünya çapında yaygınlaşan ve zevkle oynanan bir spor dalı olsa da, her ülkenin kriket sporunun kendine özgü kuralları bulunmaktadır. Ancak geleneksel karşılaşmalar için standart kriket kuralları esas alınmaktadır.
Kriket Nedir?
İki takım arasında 11’er kişiden toplam 22 kişinin karşılaştığı kriket oyunu, popülerlik kazanması ile spor dalı niteliği kazanmıştır. Her oyuncunun elinde bulunan kriket sopaları, kriket oyununa özgü olan küçük ve sert topun karşı takımın kalesine gönderilerek sayı kazanılması amaçlanan bir spor dalıdır. 96 santimetre uzunluğuna sahip olan sopaların yanı sıra, toplar deri kumaşlar ile kaplanmıştır. Uluslararasında oynanan kriket karşılaşmalarında esas alınan üç ana kriket oyun formatı bulunmaktadır. İnnings adı verilen etaplara ayrılan kriket karşılaşmaları, ilk çıktığı yıllarda belli bir süreye bağlanmadığı için yaklaşık 5 gün süren kriket müsabakalarına rastlanılmaktadır.
Kriket Nasıl Oynanır?
Kriket sporunun ana amacı, rakip takımın kalesini top yardımıyla devirmeye çalışmaktır. Vurucu oyuncu konumunda bulunan oyuncunun sert bir hamle ile topu karşı takımın kalesine atmasıyla oyun başlar. Karşı takımın savunma konumunda yer alan oyuncu da kaleye doğru gelmekte olan topa, elindeki sopasıyla vuruş gerçekleştirerek, topun en uzağa gitmesini sağlar. Kriket karşılaşmasında yer alan her oyuncunun temel amacı, ellerindeki sopa ile topu karşı takımın kalesine atmaktır. Bunun için, oyuncular yerlerini sürekli değiştirmek durumunda ve hızlı hamlelerle vuruşlar gerçekleştirmelidirler.
Kriketin Kuralları Nelerdir?
Kriket oyununun veya sporunun her spor dalı gibi ülkeler arasında müsabakalar gerçekleşmektedir. Bu sebeple oyunun kuralları da ciddi ölçüde netlik kazanmıştır. Kriket sporuna dair gerek görülen bazı kural değişiklikleri, kriket sporuna ait resmi bir kuruluşun olmamasından dolayı, Marylabone Cricket Club adı verilen kuruluş tarafından kural değişikliği kararları verilmektedir. Günümüze kadar birçok değişikliğe uğrayarak netlik kazanmış olan kriket sporunun yaklaşık 42 adet genel kuralı bulunmaktadır. Ancak yarışma niteliği taşıyan karşılaşmalar için bazı yönetmelikler de kurallar arasında yer almaktadır. Kurallar arasındaki ilk dört madde hakemleri ve oyuncuları yakından ilgiledirir.
Kriket ovalimsi bir alanda oynanır; top, sopa (stump) wicketlar ve bailler temel ekipmanlar arasındadır. Maça metal paranın atışı ile yani yazı-tura usulü başlanır. Sahanın her iki ucunda yere saplanmış halde üç adet sopa bulunur. Kalelerin yani wicketlerin önünde birer vurucu, ellerindeki sopalarla beklemektedir. Topu atan oyuncu, topu vurucunun arkasındaki kaleye değdirmek için yollar. Atıcı, atış yaptığı anda ise 20 metrelik çizgiyi geçmemek kaydıyla hızla koşar, aynı anda vurucu kalesini savunmaktadır. Eğer vuruş başarılıysa, her iki takımın vurucusu da karşı wicketlara yani kalelere koşmaya başlar. Bu sırada oyuncular alandaki topu sınır dışına çıkmadan yakalamaya çalışır.
Kriketin Tarihçesi
Kriket oyunu ilk defa 16. yüzyılda İngiltere’de oynanmaya başlanmış bir spordur. 18. yüzyıla değin sadece İngiltere’de oynanan bir oyun olmasından dolayı, bu ülkeye has bir özellik kazanmıştır. Sonraki yıllarda diğer ülkeler tarafından da benimsenmeye başlanan kriket, Avustralya, Karayipler ve Hindistan gibi ülkelerde de karşılaşmalar düzenlenmeye başlamıştır. Ülkeler arasında yaygınlığı giderek artan kriket sporu için, Uluslararası Kriket Konseyi (ICC) kurulmuş ve bu konseyin de 10 adet üyesi bulunmaktadır. Ayrıca uluslararası bir spor dalı niteliği kazanmasının ardından karşılaşmaların adil kurallar çerçevesinde yapılabilmesi için, kriket sporu bazı kurallara bağlanmıştır. Kurallar arasında oyuncuların rakibinin dikkatini herhangi bir sebeple dağıtma gibi bir hakkı bulunmamaktadır.