Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Sabiha Gökçen Kimdir? Mustafa Kemal Atatürk‘ün manevi kızı olan Sabiha Gökçen, Türk ve dünya tarihinde önemli bir yere sahip, değerli kadın pilotlarımızdan bir tanesidir. Birçoğu ismini İstanbul’da bulunan havaalanından duymuş olsa da aslında birçok başarıya imza atmış, Atatürk’ün manevi ailesinde yerini almış kıymetli bir isimdir. Adının havaalanıyla yaşatılması uçuculuk konusundaki kıymetli görevleriyle ilişkilendirebilir.
Sabiha Gökçen, Türkiye’nin ilk kadın pilotu ve aynı zamanda dünyada ilk kadın savaş pilotu olarak tanınmaktadır. Hayatı boyunca sayısız uçuşa katılmış, savaş görevlerinde de yer almıştır. Birçok ödül almaya hak kazanmış ama en büyük ödülü Atatürk’ün kendisini manevi kızı olarak kabul etmesidir.
Atatürk’ün çok değer verdiği bu kadın pilot, 32 kez savaş uçuşuna katılmış ve başarıyla tamamlamıştır. Ayrıca uçuş dünyasına giriş yapmasında da Atatürk’ün büyük desteğini görmüş ve bu yolla pilot olmuştur. Uçuş için eğitim almasını da Atatürk sağlamıştır. Türk kadınlarına cesareti ve yeteneği ile büyük bir örnek olan Sabiha Gökçen’in kısaca hayatını aykutsaritas.com okurları için araştırdık.
Sabiha Gökçen Kimdir?
Sabiha Gökçen kimdir sorusuna verilecek ilk yanıt; Türkiye’nin ilk kadın pilotu, dünyanın ise ilk kadın savaş pilotu olmasıdır. Böylesi zor ve gurur verici bir görevde, tarihe adını ilkler arasına yadıran bir kadının, bizim ülkemizden çıkması gerçekten büyük mutluluk. Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi evlatlarından bir tanesidir. Uçuş hayatı boyunca toplamda 8000 saat civarında uçuşu olmuştur. Bu uçuşların içinden 32 tanesi savaş görevidir. İsmi, Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı‘na verilerek anılmıştır.
1913 yılında hayata merhaba diyen Sabiha Gökçen, Hafıs İzzet Bey ve Hayriye Hanım’ın ikinci çocuğudur. Anne ve babasının ölümünün ardından 1925 yılında Atatürk’ün Bursa ziyaretinde onunla tanışma fırsatı buldu. Burada Atatürk’ün yanına giderek okumak istediğini iletti.
Atatürk, ailesinin de rızasını alarak Sabiha’yı manevi evladı olarak kabul etti. Hemen sonra eğitim hayatına başlamasını sağladı.
Çankaya İlkokulu ve İstanbul Üsküdar Kız Koleji’nde eğitimini tamamladıktan sonra, 1935 yılında Türk Hava Kurumu’nun akademisine girerek, pilotluk eğitimine başladı.
Eğitim gördüğü yıllarda hastalanan Sabiha, bir süre öğrenimine ara vermek zorunda kaldı. Tedavi görmek için Heybeliada ve Viyana’da bulundu. 1934 yılında Soyadı Kanunu çıktıktan sonra, Gökçen soyadı kendisine Atatürk tarafından verildi.
Havacılık alanına ve tarihine yaptığı katkılardan dolayı Amerikan Hava Kurmay Koleji tarafından “Adını Dünya Tarihine Yazdıran 20 Havacıdan Birisi” olarak seçilmiştir.
Sabiha Gökçen’in Hayatı
Sabiha Gökçen 22 mart 1913 tarihinde, Bursa’da dünyaya gelmiştir. Atatürk’ün manevi evlatlarından biri olma sıfatına hak kazanmış olması ne kadar değerli bir insan olduğunu anlatmak için yeterlidir. Dünyada ve Türkiye’de çeşitli ilklere imza atarak herkesçe tanınmıştır. Sabiha Gökçen 22 mart 2001 yılında, Ankara’da hayatını kaybetmiştir. 1935 yılında Türkkuşu’nun açılış töreni esnasında yapılan planör gösterilerini izlemiş ve uçuşa ilgisi o anda başlamıştır.
Atatürk’ün kendisine destek vermesi sayesinde 1935 yılında Türk Hava Kurumu’nun, Sivil Havacılık Okulu‘nda eğitim almıştır. Gökçen 7 erkek öğrenciyle beraber Kırım’a giderek eğitim almaya devam etti. Bu esnada manevi kız kardeşi Zehra hayatını kaybedince düşüncesinden vazgeçip, ülkeye dönüş yapmıştır.
Bu haber sonrasında dünyaya küsen Gökçen, Atatürk’ün ısrarlarıyla yeniden eğitimine devam etmiştir. Özel uçuş eğitimi almış ve 25 şubat 1936 tarihinde ilk kez motorlu uçak ile uçuşunu yapmıştır. Bu yıllarda kızlar, askeri okullara kabul edilmediğinden, Eskişehir Uçuş Okulu’nda 1936-1937 yıllarında 11 ay eğitim almıştır. 1938 yılında Balkan devletlerinin davetlisi olarak, uçağıyla Balka tuur yapmıştır.
1937 yılında Dersim olaylarını bastırmak üzere, Tunceli Harekatı‘nda görev alan Sabiha Gökçen, buradaki vazifesini layığıyla yerine getirince dünya tarihinin ilk kadın savaş pilotu unvanını almaya hak kazanmıştır.
Manevi babası Atatürk, öldükten sonra bir süre dağılan Gökçen, kendisini toparlamış ve ona layık olacak şekilde görevine devam etmiştir.
Ordu göreviyle ilgili yasa çıkmadığından buradan ayrılmak zorunda kalmıştır. Ardından Türkkuşu Uçuş Okulu‘nda öğretmenlik görevine başlamıştır.
1955 yılından sonra Türk Hava Kurumu yönetim kurulu üyesi olmayı tercih etmiş ve hayatı boyunca 22 farklı bombardımanda ve akrobasi uçuşlarında yer almıştır.
Sabiha Gökçen 1940 yılında Üsteğmen Kemal Esiner ile dünya evine girmiştir. Eşine kendi soyadını vermesiyle tekrar gündeme gelmiştir ama 3 sene geçtikten sonra eşi hayatını kaybetmiştir.
Son uçuşunu 1996 yılında, 83 yaşındayken yapmıştır. Bu uçuşa Fransız pilot Daniel Acton eşlik etmiştir. Son uçuşunu Falcon 2000 uçağıyla yapan Sabiha Gökçen, 2001 yılında doğum günü olan 22 martta, 88 yaşındayken hayatını kaybetmiştir. Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde tüm müdahalelere rağmen kurtarılamamıştır.
Sabiha Gökçen’in Aldığı Madalyalar ve Ödüller
Sabiha Gökçen, hem Türk hem de dünya tarihinde “göklerin kızı” kalabıyla bilinmektedir.
Daha kadınların okuma yazma bilmediği, birçok şeyden kısıtlandığı dönemlerde, pilotluk gibi zor bir görevin üstesinden gelmeyi başarmıştır.
Bu alanda bir ilke imza atarak da adını tarihe altın harflerle yazdırmıştır.
Pilotluk hayatı boyunca; sayısız ödül, 30’un üzerinde nişan, plaket alan Sabiha Gökçen’ın adı, İstanbul’daki Sabiha Gökçen Havalimanı’na verilerek ölümsüzleştirilmiştir.
Sabiha Gökçen’in aldığı ödüllerden bazıları şunlardır;
- Türk Hava Kurumu’nun Övünç madalyasını almıştır.
- Yugoslav ordusunun büyük nişanlarından biri olan Beyaz Kartal Nişanı‘nı almaya hak kazanmıştır.
- Romanya ordusunun havacılık brövesini almıştır.
- Türk kadınlarına seçme ve seçilme hakkı verilmesinden sonra 50. yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi‘nde yapılan törenle mesleklerinde öncü kadınlar plaketi almıştır.
Selçuk Üniversitesi’nde fahri doktorluk unvanı verilmiştir.
- Türk Hava Kurumu, 1989 yılında kendisine altın madalya vermiştir.
- 1991 yılında Uluslararası Havacılık Federasyonu’nun havacılık alanındaki tüm dallarda üstün başarı göstermesinden dolayı birçok havacıya verdiği FAI altın madalyayı alanlardan biri olmuştur.
- 1996 yılında ABD’de yapılan bir törende ‘Dünya Tarihine İsmini Yazdırmış 20 Havacıdan Biri’ unvanını almaya hak kazanan 20 kişiden biri olmuştur.
Bu ödüllerden başka; Yaşlıları Koruma Derneği Onur Üyeliği, Kız İzciler Derneği Onur Başkanlığı, Kadının Sosyal Hayatını İnceleme ve Araştırma Derneği Şeref Başkanlığı, Kemalist Atılım Derneği üyeliği, Göz Bankası üyeliği, Türk – Kore Kadınları Derneği üyeliği, Türk – Japon Kadınları Derneği üyeliği, Anıtkabir Derneği üyeliği ve Atatürkçü Düşünce Derneği Onur Üyeliği de Sabiha Gökçen’in sahip olduğu unvanlar arasında yer almaktadır.
