Genellikle macera, polisiye, dedektif türlerinde, hem film hem de kitaplarda yerli isimlerin başarılı olamayacağı gibi bir önyargı vardır. İşte Ahmet Ümit, bu önyargılarınızı tamamen yerle bir eden harika bir polisiye roman yazarıdır. Sıra dışı tarzı, eserlerindeki gizem ve kendine çeken sürükleyicilik özelliği, onun en başarılı yazarlar arasında sayılmasını sağlamıştır. Birazdan Ahmet Ümit’in biyografisini ve edebi kişiliğini ayrıntılı bir şekilde sizlerle paylaşacağız.
Türk edebiyatında polisiye roman denildiğinde akla ilk gelen isimlerden olan Ahmet Ümit, romanlarının yanında şiirler de yazmıştır. Türk edebiyatına birçok eser kazandıran Ahmet Ümit, bir süre için de televizyon programı yapmıştır. “Yaşadığın Şehir” isimli bu program, pazar günlerinin gündüz kuşağını renklendirmiş ve başta İstanbul olmak üzere ülkemizin çeşitli yerlerinde, unutulmuş, hak ettiği kadar ilgi görememiş gizli tarihleri ekrana getirmiştir.
Orhan Pamuk Kimdir? Hayatı ve Eserleri
Kimi zaman da turizm açısından çok önemli olan bilindik yerlerin gizemli tarihlerine ışık tutmuştur. Televizyon macerası devam ederken Ahmet Ümit, Türk edebiyatını eserlerinden mahrum bırakmamış ve birçok eseri edebiyatımıza kazandırmaya devam etmiştir. Polisiye roman tarzı olay örgüsü en zor kurulan, gizem gerektiren ve zahmetli bir tür olmasına rağmen ünlü yazar bu işi başarıyla yapmıştır. Hatta ülkemizde polisiye roman tarzı onunla özdeşleşmiştir desek yanlış olmaz.
#navFrame,#navMobButton{background:linear-gradient(to top,white,rgba(227,221,192,1));padding:10px;border-radius:6px;box-shadow:0 1px 4px rgba(0,0,0,.23);margin:0;position:fixed;bottom:0;left:0;overflow:hidden;width:100%;display:flex;align-items:center;font-weight:600;font-size:14px!important;z-index:9999999999}.navListScroll{overflow-y:auto;height:250px}.navListScroll::-webkit-scrollbar-track{-webkit-box-shadow:inset 0 0 6px rgba(0,0,0,.3);background-color:#F5F5F5}.navListScroll::-webkit-scrollbar{width:5px;background-color:#F5F5F5}#navFrame{display:none}#navMobHand{display:block;width:37px;height:34px}#navMobButton{height:50px;z-index:99}.navFrameHeader{font-weight:600;font-size:13px;display:flex;justify-content:space-between;align-items:center;padding:5px}#newNavPost{margin-left:0;list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600}.nav-frame-header:first-child .nav-frame{display:block}.nav-frame{list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600;margin-left:10px}.nav-frame-sub a{display:none}.nav-frame-sub{font-size:100%;margin-left:10px}.nav-frame li a.active{position:relative;color:#000;transition:all 0.1s ease-in;padding-left:10px;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}#newNavPost a:hover{transition:all 0.1s ease-in;padding-left:4px;color:#29abe2!important}@media screen and (min-width:900px){#sidebar-home #navFrame{top:0}.content{margin-bottom:-30px}#navFrame{display:block;width:unset;position:relative;border-bottom:4px solid #37b8eb}.navListScroll{height:100%;margin-left:15px}#navMobButton{display:none;position:relative}#navFrame{position:relative}.navFrameHeader .close{display:none}.nav-frame a{padding:5px}.nav-frame-sub{font-size:13px}}.nav-frame a{text-decoration:none;display:block;width:100%;font-size:12px;font-family:Arial,Helvetica,sans-serif;color:#444;font-weight:400;line-height:20px;padding:5px;margin:2px 0}.navFrameHeader .close{color:#fff;background:red;padding:5px 10px;border-radius:4px;border:1px solid darkred}span.listCounter{margin-right:5px;letter-spacing:1px;color:#000;font-weight:700}.nav-frame-header>a.active{color:#000;transition:all 0.1s ease-in;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}.nav-frame-header a{border:none!important}.nav-frame-header>a{display:block;color:black!important;font-weight:600!important;text-decoration:none;line-height:23px;padding:5px}
Ahmet Ümit Kimdir?
12 Temmuz 1960 yılında Gaziantep’te doğan, Türk şair ve yazardır. Polisiye romanlarıyla adını duyuran ünlü yazarın çocukluğu, doğduğu Gaziantep’te geçmiştir. Çeşitli nedenlerle buradan sürgün edildikten sonra ise liseyi ve üniversiteyi farklı şehirlerde bitirmiştir. Edebiyatımıza birçok eser kazandırmış olan Ahmet Ümit, hala eser vermeye devam etmektedir.
Tüccar bir baba ve terzi bir anneye sahip olan Ahmet Ümit’in 6 tane kardeşi vardır. Kendinden büyük olan kardeşlerinin, farklı şehirlerde eğitim görmesini büyük gururla anlatan Ümit, bu sayede birçok şey hakkında bilgi edindiğini ve kendini geliştirdiğini söylemektedir. Liseye Gaziantep’te başlayan ünlü isim, daha sonra Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde eğitimini tamamlamıştır. En ünlü kitapları arasında; Sultanı Öldürmek, Bab-ı Esrar ve Beyoğlu’nun En Güzel Abisi yer almaktadır. Eğer polisiye türünde seviyorsanız, Ahmet Ümit’in kitaplarıyla tanışmanızı öneririz.
Ahmet Ümit’in Hayatı
Gaziantep’te İlkokulu bitirdikten sonra liseye başlamış ancak ülkücülerle çıkan bir kavgaya karışması sonucunda buradan uzaklaştırılmıştır. Ünlü yazar 14 yaşından bu yana her zaman sol görüşlü bir aktivist olmuştur. Sürgün edildikten sonra liseyi Diyarbakır’da bitirdi ve 1979 yılında Marmara Üniversitesi’nde kamu yönetimi okumaya başladı.
Öğrencilik süreci devam ederken 1981 yılında Vildan Hanım’la dünya evine girdi ve bir kız çocuk sahibi oldu. 1980 yıllarında darbenin de etkisi ile sol görüşlü derneklerde çalışmalar yaptı. Yazarlığa adımını, darbe ve anayasa eylemleri devam ederken yazdığı rapor sayesinde attı. Eylemler sırasında öykü biçiminde yazdığı bu rapor önce Atılım Dergisi’nde sonra Prag’da 40 dilde yayın yapan ünlü Barış ve Sosyalizm Sorunları Dergisi’nde yayımlandı.
1983 yılına gelindiğinde ise üniversiteden mezun oldu. Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyeliği yıllarında, parti tarafından Moskova’ya gönderildi ve burada komünistlik eğitimi almak için Rusya’ya giden altı kişinin başından geçen hikayeleri anlattığı romanı Kar Kokusu’nu yazdı. Moskova’da bulunduğu yıllarda aynı zamanda şiirler de yazdı ve 1989 yılında politikada aktif olarak bulunmama kararı aldı. Hemen arkasından Sokağın Zulası isimli şiir kitabını yayımladı.
1990 yılında kendi gibi edebiyat tutkunu arkadaşlarıyla Hişt adlı dergiyi çıkardı. Bunun haricinde şiir, öykü ve düz yazı türünde kaleme aldığı satırlarını Adam Sanat, Öküz ve Cumhuriyet Kitap dergilerinde yayımladı. 1993 yılında bir televizyon programı olarak yapılan Çakalların İzinde Ümit’in öykülerinin tanınmasında ve adının duyulmasında büyük etken oldu.
Agatha Christie Kimdir? Hayatı ve Eserleri
1992 yılında ilk öykü kitabı Çıplak Ayaklıydı Gece‘yi yayımladı. Bu kitabıyla Ferit Oğuz Bayır Düşünce ve Sanat Ödülü’ne layık görüldü. Bu öykü kitabı kendisini Türk edebiyatında tanıtan eseri oldu. Kendisini polisiye roman yazmaya tiyatrocu arkadaşı Ali Taygun teşvik etmiştir. Bunun hemen ardından az önce de belirttiğimiz, 1993 yılında çekilen Çakalların İzinde isimli polisiye dizinin senaryosuna katkısı olmuştur.
Masal Masal İçinde isimli kitabı, annesinden duyduğu masalların derlendiği bir kitaptır ve özel okullarda ders kitabı olarak okutulmuştur. Polisiye romanın etkisi Sis ve Gece isimli romanında had safhada hissediliyordu. Uğur Yücel tarafından yapılan Karanlıkta Koşanlar ve Cevdet Mercan tarafından yapılan Şeytan Ayrıntıda Gizlidir dizileri de Ahmet Ümit’in eserlerinin değerine değer katmış ve daha çok duyulmasını sağlamıştır.
Bu yapıt ülkemizde büyük yankı uyandırdı ve tartışmalara sebep oldu. Ardından da Yunancaya çevrilerek Yunanistan’da yayımlandı. Bu özelliği taşıyan ilk Türk polisiye yapıtı olmayı da başardı. Daha sonra, Sis ve Gece romanı, Turgut Yasalar tarafından sinemaya uyarlanmıştır. Günümüzde, eserlerini yazmaya devam eden yazar, aynı zamanda Okan Üniversitesi kurul üyesidir.
Ahmet Ümit’in Eserleri
Ahmet Ümit polisiye tarzında eser yazmaya başlamasının, tıpkı yazarlık gibi birdenbire olduğunu hatta yazdığı kitapların polisiye türünde olduğunu sonradan çevresi tarafından söylendiğini anlatır. Daha çok ise 14 ve 29 yaşları arasındaki heyecan dolu hayatının etkisi olduğunu belirtir. İlk hikaye kitabı olan Çıplak Ayaklıydı Gece‘yi 1992 yılında kaleme aldı.
1995 yılında çeşitli gazete ve dergilerde dünya edebiyatının mihenk taşlarından olan Franz Kafka, Dostoyevski ve Edgar Allan Poe gibi isimler üzerine inceleme ve tanıtım yazıları hazırladı. 1996 yılında yazdığı Sis ve Gece adlı kitabı, 2007 yılında beyaz perdeye uyarlandı. Yönetmenliğini Turgut Yasalar’ın yaptığı filmin başrollerini Selma Ergeç ve Uğur Polat paylaştı. Ahmet Ümit’in Türk edebiyatımıza kazandırdığı başlıca eserleri şunlardır;
- Çıplak Ayaklıydı Gece (1992)
- Bir Ses Böler Geceyi (1994)
- Tapınak Fahişeleri / Başkomiser Nevzat (1997)
- Agatha’nın Anahtarı (1999)
- Kukla (2002)
- Şeytan Ayrıntıda Gizlidir (2002)
- Patasana (2000)
- Kar Kokusu (1998)
- Beyoğlu Rapsodisi (2003)
- Aşk Köpekliktir (2004)
- Kavim (2006)
- Olmayan Ülke (2008)
- İstanbul Hatırası (2010)
- Sultanı Öldürmek (2012)
- Beyoğlu’nun En Güzel Abisi (2013)
- Bab-ı Esrar (2008)
- İnsan Ruhunun Haritası (2007)
- Ninatta’nın Bileziği (2006)
- Sis ve Gece (1996)
- Masal Masal İçinde (1995)