Altın Çilek Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir? Bilimsel araştırmaların çok yoğun bir şekilde yapılmasına rağmen, bazı gıdaları birçoğumuz çok uzun yıllar sonra tanıyoruz. Dünyanın bazı yerlerinde sıradan bir meyve olarak, her yerde yetişen ürünler, bazı bölgelerde çok az bulunan ve yüksek fiyata satılan ürünler olarak karşımıza çıkabiliyor. Ayrıca erişiminin az olması onları daha değerli hale getiriyor. Bunlardan biri de hayatımıza son yıllarda giren altın çilek!
Altın çilek esasen zayıflama amacıyla kullanılsa da aslında sağlığımıza sağladığı faydalar saymakla bitmiyor. Altın çileğin faydaları Kalsiyum içeriği ile kemik gelişimini güçlendirmesi, sindirimi düzenlemesi, kan dolaşımını artırması, kanı temizlemesi ve metabolizmayı hızlandırması bunlardan sadece birkaç tanesi. Yazımızın ilerleyen bölümlerinde altın çileğin faydalarına daha detaylı bir şekilde değineceğiz.
Altın çilek içerisinde C vitamini, B grubu vitaminlerinden B1, B2, B3, karoten gibi çeşitli mineral ve vitaminler barındırır. İnka eriği olarak da bilinmektedir. Yüksek C vitamini içeriğiyle sağlam bir antioksidandır. Antioksidanlar vücudun toksinlerden arınması için çok gerekli maddelerdir. Genellikle Orta Amerika, Güney Afrika ülkelerinde ve bunlara nazaran daha az olmak üzere İsrail’de yetiştirilir. Türkiye’de günümüzde çok yaygın değildir ama yetiştiriciliği artmaktadır.
Altın Çilek Nedir?
Orta kısmı kahverengi, sarı çiçeklere sahip olan bitkinin üzerindeki meyvesi olgunlaştıkça sarımtırak bir renge dönüşür. Birçok toprak türünde yetişebilen bitki en çok çorak toprakları sevmektedir. Büyüme döneminde suya çok fazla ihtiyaç duyar ve kırılgan bir yapıdadır. Bitkinin kendi içinde birkaç çeşidi de bulunur.
Altın çilek son yıllarda prim yapmış ve birçok ülkenin yeni tanıştığı bir meyvedir. Birçok toprak türünde kolaylıkla yetişen meyvenin faydaları çok olduğundan mutlaka tüketilmesi gerekmektedir. Çeşitli toprak tiplerinde oldukça rahat yetişse de, en iyi verimi çorak topraklarda görmektedir.
Günlük belirli miktarlarda tüketerek sağlığınız için faydalı maddeleri alabilirsiniz. Taze olarak bulunabildiği gibi kurutulmuş olanları da mevcuttur. Taze taze alınıp tüketilmesi sağlık için en yararlı olanıdır.
Altın Çileğin Özellikleri Nelerdir?
Bilimsel adı Physalis Peruviana’dır. Ülkemizde adı son yıllarda duyulmaya başlanmasına rağmen üzerinde yapılan çalışmalar çok daha uzun bir döneme yayılmaktadır. Yapılan deneysel çalışmaların olumlu sonuç vermesi bu meyvenin insanların tüketimine sunulmasını sağlamıştır.
İşlenmiş et nedir? İşlenmiş Et Zararlı Mı
Özellikle şeker hastalarının ve kilo sorunu olanların tercih ettiği altın çilek, Türk tarım sektörü için de umut vaat etmektedir. Üretimi daha çok İsrail, Güney Afrika ve Orta Amerika ülkelerinde yapılmaktadır. Metabolizmayı hızlandıran bu meyve, içerdiği karoten sayesinde yaşlanmayı da geciktirmektedir.
Katma değeri yüksek olan bu meyve son yıllarda birçok üreticinin ve ülkelerin ilgisini çekmeye başlamıştır. Taze veya kuru olarak tüketildiği gibi, reçeli, marmelatı ve sosu da yapılabilmektedir. Aynı zamanda ilaç yapımında ve kozmetik sektöründe kullanılan bir üründür. Aroması çok güzel olan ve hafif mayhoş bir tada sahip olan altın çilek ayrıca pasta ve tatlılar için de ideal bir tamamlayıcıdır.
Bir kökünden yaklaşık 2,5 – 3 kilogram, bir dekarından da yıl boyunca 5 ton meyve alınabilmektedir. Kimyasal gübreyi çok sevmeyen bu ürüne daha çok hayvansal gübrelerin verilmesi önerilmektedir. Bilindiği gibi azotlu gübreler birçok tarım ürünü için faydalıdır. Fakat altın çilek için aynı durum söz konusu değildir. Azotlu gübreler bu bitkinin çiçeklenmesini azaltmaktadır.
Tohum şeklinde ekilen bitki fide haline geldikten sonra asıl yetiştirileceği alana aktarılmaktadır. Torf içerisinde belirli bir olgunluğa geldikten sonra tarlaya ekilir. Tohumlar toprağın 1 cm altına ekilmelidir. Çok yüzeyde veya çok derinde olursa ekimlerden istenen verim alınmayabilir. Eğer ortam sıcaklığı 20 derece civarında ve toprak hafif nemliyse çimlenme yaklaşık 7 – 10 içerisinde gerçekleşir.
Fide döneminde fazla nemi sevse de yetişme döneminde tam tersi şekilde çok fazla nemden hoşlanmamaktadır. Eğer yetişme döneminde toprak çok nemli olursa mantar tarzında hastalıklar meydana gelebilir. Soğuğa karşı dayanıksızdır ve 10 derecenin altındaki sıcaklıklarda gelişimini tamamen durdurmaktadır. Aynı şekilde 30 derecenin üstündeki sıcaklıklar da altın çileğe zarar veren koşullardır.
Çiçeklenme tamamlanıp, ilk meyvelerini vermeye başladıktan sonra her 2-3 günde bir sulanmalıdır. Sulamada temel prensip az su/sık sulama olmalıdır. Dikim şeklinden bahsedecek olursak, aralıkların 50X100cm olması önerilmektedir. Genel olarak bu bitkiye direkt zarar veren bir böcek veya tarım zararlısı bulunmasa da yine de herhangi bir hastalığın oluşup oluşmadığı özenle takip edilmelidir.
Altın Çilek Nasıl Kullanılır?
Altın çilek, aromasından ötürü, pastacılık sektöründe, dondurmalarda aroma olarak kullanılır.
Reçeli ve marmelatı yapılabilir. Altın çileği taze olarak ya da kurutulmuş olarak alıp gün içerisinde tek başına kullanabilirsiniz ya da yoğurtla karıştırarak meyveli yoğurt olarak tüketebilirsiniz. Kilo verme amacıyla kullanacak olanlar gün içinde iki kez 4-5 adet tüketebilirler.
Altın Çileğin Faydaları Nelerdir?
En başta çok güçlü bir yağ yakıcı olması tanıdığımız altın çilek, daha sonra insanların merakını cezbederek diğer faydalarının da tespit edilmesi sağlanmıştır. Özellikle ünlü siyasetçilerin ve sosyetenin önde gelen isimlerinin bu meyveyi kullanarak zayıfladığını belirtmesi, insanların ilgisinin daha da artmasına sebep olmuştur.
Aşağıda sizlere altın çileğin bilinen faydalarını özetlemeye çalıştık;
- Dünya üzerindeki en zengin lif oranı altın çilektedir. Bu nedenle sindirim sorunlarına iyi gelir ve uzun süre tok kalmayı sağlar.
- Kan dolaşımını hızlandırır. Bu sayede vücudun daha zinde ve sağlıklı olmasını sağlar.
- Kilo verme konusunda tok tutması açısından oldukça etkilidir. Ayrıca diyet sırasındaki sindirim sorunlarını da giderir.
- Yapılan araştırmalara göre şeker hastalarına iyi geldiği tespit edilmiştir. Şekeri dengelediği ve hastaları rahatlattığı bilinir.
- Antioksidan açısından zengin bir içeriğe sahiptir.
- C, B1, B2, B3 gibi vitaminlerin yanında, mineraller açısından da zengindir.
- Kadınların büyük problemlerinden idrar yolu enfeksiyonunun tedavisinde etkili bir meyvedir. Kronik hale gelen enfeksiyonlarda ilaç tedavisine destek olarak kullanılabilir. Ayrıca meyve iyi bir idrar söktürücüdür.
- İçeriğinde kalsiyum oranı yüksek olduğundan özellikle çocukların kemik gelişiminde fazlasıyla etkilidir. Kemik erimesini önlemek için ilaçla beraber destek yapılabilir. 40 yaş üstü kadınların da tüketmesi önerilmektedir.
- Diyet yapanlarda metabolizmayı hızlandırması bakımından önemlidir. Yapılan araştırmalar, metabolizma üzerinde etkisi olduğunu kanıtlamıştır. Kalorisi az olduğundan tüketimi sakıncalı değildir.
- İlaç sanayinde bazı ilaçların üretiminde kullanılması, ne kadar faydalı olduğunun en belirgin kanıtıdır.
- Ciltte gerdirme etkisi yarattığı için yaşlanmayı geciktirdiği tespit edilmiştir. Ayrıca cildin güneşten korunmasında da etkili olduğu bilinir.
- Prostat kanseri ve boğaz civarındaki çeşitli hastalıkların tedavisi için fazlasıyla olumlu etkiler göstermiştir. Tedavisi en zor kanser türlerinden olan prostat kanseri için altın çileği birçok uzman doktor tarafından önerilmektedir.
- Kan içindeki ürik asit dengesini sağladığı ve kanı sulandırıcı etkisi olduğu bilinir. Ayrıca kan basıncının düşmesini de sağlar.
Altın Çileğin Yan Etkileri Nelerdir?
Her gıda için söylenen azı karar çoğu zarar cümlesi altın çilek için de geçerlidir. Aksi halde fayda beklerken zarar görmeniz olasıdır. Tansiyonu düşürmesi gibi bir etkisi olduğundan tansiyon düşüklüğü yaşayan kişilerde baygınlığa sebep verebilir. Ayrıca kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerin altın çilek tüketmesi önerilmemektedir.
Son zamanlarda zayıflama etkisi kullanılarak çeşitli ilaçlar ve tablet üretilmiştir. Bu ürünlerden uzak durmalı tüketecekseniz taze olarak tüketmelisiniz. İshal rahatsızlığı olanlarda, su atımının ishal durumunda çok olması ve altın çileğin de su atımını artırmasından ötürü önerilmemektedir.