Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Mustafa Kemal Atatürk, 1886 yılında okul çağına gelince, gideceği okulla ilgili anne ve babası arasında görüş ayrılığı yaşanmıştır. Annesi Zübeyde Hanım, ilâhiyle Hafız Mehmet Efendi’nin mahalle mektebine gitmesini ister. Babası Ali Rıza Efendi ise modern öğretimde bulunan Şemsi Efendi’nin özel okuluna gitmesini istemektedir.
Mustafa, bir süre annesinin istediği Hafız Mehmet Efendi’nin mahalle mektebinde devam etti. Ancak çok geçmeden babasının isteğine uygun olarak; Selanik’in şöhretli öğretmenlerinden ve eğitimcilerinden Şemsi Efendi’nin yeni metotlarla elifba öğretimi yaptığı özel okula yazdırıldı. Mustafa okuyup yazmayı burada öğrenmiş, babasının ölümüne kadar bu okulun sınıflarını düzenli olarak takip etmiştir.
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi
Küçük Mustafa, bu okulda okurken babası Ali Rıza Efendi 23 Mayıs 1886 tarihinde Selanik’te vefat etmiştir. Mustafa Kemlin Makbule ve Naciye adında kendisinden küçük iki kız kardeşi vardı. Babaları öldüğünde Mustafa yedi, Makbule bir yaşını henüz doldurmuş, Naciye ise daha kırk günlüktü. Naciye, genç kız iken Selânik’te vefat etmiştir.
Ali Rıza Efendi’nin ölümünden sonra yetim kalan küçük Mustafa ve kardeşlerinin yetiştirilmesi görevi, anneleri Zübeyde Hanım’a kaldı. Zübeyde Hanım, üç çocuğu ile birlikte bir süre sonra kardeşi Hüseyin Efendi’nin yanına yerleşti. Hüseyin Efendi, Selânik yakınlarında bulunan Rapla çiftliğinde subaşılık yapıyordu.
Çiftlik hayatı nedeniyle Mustafa’nın öğrenim hayatı bir süre aksadı. Okul hayatından mahrum kalmak, okuma yeteneği ve arzusu çok yüksek olan Mustafa’yı bunaltmış ve huzursuz etmiştir. Bunun üzerine annesi, onu okula devam etmesi için Selanik’teki teyzesinin yanına yollamıştır. Altı ay kadar süren çiftlik yaşamından sonra Selanik’e gelen Mustafa Mülkiye Rüştiyesine (ortaokulu) başlamıştır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Öğrenim Hayatı
KAYNAKLAR
ATADAN, Makbule; Ağabeyim Mustafa Kemal, (Yay.Haz.:Şemsi Belli) Ayyıldız Yayınları, İstanbul, 1959.
BAYUR, Yusuf Hikmet; ATATÜRK’ün Hayatı ve Eseri: Doğumundan Samsun’a Çıkışına Kadar, ATATÜRK Araştırma Merkezi, Ankara, 1990.
