Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Biyogaz Nedir? Biyogazlar Nasıl Oluşur? Biyogazın Kullanım Alanları Nelerdir?
Organik atıklardan kullanılabilir gaz üretilmesi biyogaz terimi ile ifade edilmektedir. Organik madde, oksijensiz ortamda mikrobiyolojik floranın etkisi altında karbondioksit ve metan gazına dönüşür. Biyogaz elde etmek için organik maddelerin ayrıştırılması gerekmektedir. Bunun için ana madde olarak bitkisel atıklar veya hayvansal gübreler (özellikle tavuk gübreleri) kullanılabilmektedir. Günümüzde biyogaz üretimi oldukça yaygındır. Konutlarda ısıtma ve mutfak giderlerini karşılamaktan tutunuz da jeneratörlerle elektrik üretimine kadar uzanan bir kullanım alanına sahiptir.
Biyogazın oluşumu
Biyogaz oluşumu 3 aşamada gerçekleşmektedir. Bu aşamalar; Hidroliz Evresi, Asit Oluşturma Evresi ve Metan Oluşumu dur.
Hidroliz aşaması
İlk aşamada mikroorganizmaların salgıladıkları selular enzimler ile çözünür halde bulunmayan maddeler çamur içerisinde çözünür hale dönüşürler. Uzun zincirli kompleks karbonhidratları, proteinleri yağları ve lipidleri kısa zincirli yapılara dönüştürürler. Bu basit organiklere dönüşüm sonucunda birinci aşama olan hidroliz tamamlanmış olur.
Asit oluşturma aşaması
Çözünür hale dönüşmüş organik maddeleri asetik asit, uçucu yağ asitleri, hidrojen ve karbondioksit gibi küçük yapılı maddelere dönüşür. Bu aşama anaerobik bakteriler ile gerçekleştirilir. Bu bakteriler metan oluşturucu bakterilere uygun ortam oluştururlar.
Metan oluşumu
Bakterilerin asetik asidi parçalayarak veya hidrojen ile karbondioksit sentezi sonucunda biyogaza dönüştürülmesi işlemdir. Metan üretimi diğer süreçlere göre daha yavaş bir süreçtir. Metan oluşumundaki etkili bakteriler çevre koşullarından oldukça fazla etkilenirler.
Biyogazın Kullanım Alanları
Biyogaz, kullanım alanları açısından doğalgaz ile paralellik gösteren bir enerji kaynağıdır. Kullanım alanlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
Doğrudan yakmak suretiyle ısınma ve ısıtma amaçlı olarak kullanılabilir.
Ulaşım amaçlı olarak motor yakıtı şeklinde kullanım,
Türbin yakıtı olarak kullanımı ile elektrik üretimi,
Yakıt pillerinde,
Mevcut doğalgaza katılarak maliyetlerin düşürülmesi,
Kimyasal maddelerin üretimi sırasında biyogaz kullanımı.
Yukarıda belirtilen kullanım alanları dışında biyogaz çevreye karşı duyarlı bir enerji kaynağı olarak öne çıkmaktadır. Bu özelliğinden dolayı çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik çalışmalarda değerlendirilmektedir. Çevre kirliliğinin önlenmesinde yeşil yakıt olarak bilinen organik madde kökenli biyogaz kullanımı çok büyük bir önem kazanmaktadır. Biyogaz üretmek için kullanılan ham maddeler tarımsal arazilerde üretildiği için, tarımsal işletmelerde gerek seraların ve iskan yapılarının ısıtılmasında gerekse traktörlerin yakıtı olarak kullanılmasında önemli bir fayda sağlayabilmektedir.
