İlber Ortaylı Kimdir? Kısaca Hayatı ve Eserleri
İlber ortaylı 21 Mayıs 1947’de Avusturya’nın Bregenz şehrinde doğmuştur. Kırım Tatarı bir ailenin oğludur. Ailesi İlber Ortaylı İki yaşındayken Türkiye’ye göç etti. İlk ve orta öğrenimini İstanbul Avusturya Lisesi’nde tamamladıktan sonra Ankara Atatürk Lisesi’nden 1965 yılında mezun oldu. Hayatı hakkında kısaca bilgi isteyenler bu paragrafı örnek alabilirler. Peki ilber ortaylı nerede okudu neler yaptı ve ismi nasıl duyuldu hep birlikte uzun bir makalede göz atalım.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin tarih bölümünde; Şerif Mardin, Halil İnalcık, Mümtaz Soysal, Seha Meray, İlhan Tekeli, Mübeccel Kıray gibi ünlü hocaların öğrencisi oldu. 1970 yılında mezun oldu. Viyana Üniversitesi’nde Slav ve doğu Avrupa dilleri öğreniminden sonra, Chicago Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamladı. Ankara Üniversitesi’nin siyasal bilgiler fakültesinde “Tanzimat sonrası mahallî idareler” adlı tezi ile 1974 yılında doktor, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman nüfûzu” adlı çalışmasıyla 1979’da doçent oldu.
1982 yılında üniversitelere uygulanan politik yaptırımlara tepki olarak görevinden istifa etti. Bu dönemde Paris, Berlin, Viyana, Moskova, Roma, Münih, Strazburg, Princeton, Yanya, Sofya, Kiel, Cambridge, Oxford ve Tunus’ta ders, seminer ve konferanslar verdi.
1989 yılında Türkiye’ye dönen İlber Ortaylı profesör oldu. 1989-2002 yılları arasında Ankara Üniversitesi siyasal bilgiler fakültesinin idare tarihi anabilim dalının başkanlığını yaptı.
Galatasaray Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi olarak çalıştı. Halen Galatasaray Üniversitesi hukuk fakültesi ve Bilkent Üniversitesi hukuk fakültesinde derslerini vermektedir. 2005 yılından, yaş haddinden emekli olacağı 2012 yılına kadar Topkapı Sarayı Müzesi müdürü olarak çalıştı. Uluslararası Osmanlı Etütleri Komitesi yönetim kurulu üyesi olan Ortaylı, Avrupa İranoloji Cemiyeti ve Avusturya-Türk Bilimler Forumu üyesidir.
Ortaylı, ileri seviyede İngilizce, Almanca, Rusça, Fransızca, İtalyanca ve Farsça ve iyi seviyede Latince bilmektedir.
İlber Ortaylı’nın Aldığı ödüller
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Osmanlı Tarihinde Aile isimli eserinin yanı sıra, tarih alanında 1970’li yılların başlarından itibaren yaptığı çalışmaları, yayınladığı makaleler ve kitapları, tarih biliminin yaygınlaştırılması çabaları, tarihi her yaştan Türk insanına sevdirme konusundaki faaliyetleri, yurt dışındaki bilimsel etkinlikleri ve Türk tarihçiliğinin uluslararası alanda önemli bir ismi olması da göz önüne alınarak tarih dalında 2001 Aydın Doğan Ödülü’ne layık bulundu.
2006 yılında İtalya’da Lazio bölge yönetiminin başlattığı ve her yıl devam etmesi öngörülen Akdeniz Festivali’nde toplumsal ve kültürel tarih alanındaki “Avrupa ile Akdeniz arasında Lazio” ödülünün Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya verilmesi uygun görülmüştür.
2007 yılında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin imzasıyla Rusya tarafından Rus dilini ve kültürel mirasını yayan, ülkelerin ve halkların birbirlerine yaklaşmasını sağlayan kişilere verilen Puşkin Madalyası’na Türkiye’den Ortaylı layık görülmüştür.
İlber Ortaylı’nın Eserleri
Tanzimat’tan Sonra Mahallî İdareler (1974)
Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi (İlhan Tekeli ile birlikte, 1978)
Türkiye İdare Tarihi (1979)
Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu (1980)
Gelenekten Geleceğe (1982)
İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı (1983)
Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Yerel Yönetim Geleneği (1985)
İstanbul’dan Sayfalar (1986)
Studies on Ottoman Transformation (1994)
Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı (1994)
Türkiye İdare Tarihine Giriş (1996)
Osmanlı Aile Yapısı (2000)
Tarihin Sınırlarına Yolculuk (2001)
Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisadî ve Sosyal Değişim (2001)
Osmanlı Mirasından Cumhuriyet Türkiyesi’ne (Taha Akyol ile birlikte, 2002)
Osmanlı Barışı (2004)
Barış Köprüleri: Dünya’ya Açılan Türk Okulları (2005)
Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek-1 (2006)
Kırk Ambar Sohbetleri (2006)
Osmanlıyı Yeniden Keşfetmek-2 (2006)
Eski Dünya Seyahatnamesi (2007)
Avrupa ve Biz (2007)
Batılılaşma Yolunda (2007)
Osmanlıyı Yeniden Keşfetmek-3 (2007)
Mekân ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı (2007)
Tarihimiz ve Biz (2008)
Tarihin İzinde (2008)
Tarihin Işığında (2009)
Türkiye’nin Yakın Tarihi (2010)
Defterimden Portreler (2011)
Tarihin Gölgesinde (Taha Akyol ile birlikte) (2011)
Yakın Tarihin Gerçekleri (2012)
Cumhuriyetin İlk Yüzyılı 1923-2023 (2012)
İlber Ortaylı Seyahatnamesi (2013)
İmparatorluğun Son Nefesi (2014)
Eski Dünya Seyahatnamesi (2014)
Türklerin Tarihi, Orta Asya’nın Bozkırlarından Avrupa’nın Kapılarına (2015)
Türklerin Tarihi, Anadolu’nun Bozkırlarından Avrupa’nın İçlerine (Nisan 2016)
İttihat ve Terakki (2016)
Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı(2016)
Osmanlı’ya Bakmak Osmanlı Çağdaşlaşması(2016)
İstanbul’dan Sayfalar(2016)
Türklerin Altın Çağı(2017)
Gazi Mustafa Kemal Atatürk (2018)
www.aykutsaritas.com