Kabartma Tozu İdrar Yolu Enfeksiyonlarını Tedavi Edebilir mi?

Birçok ev ilacının idrar yolu enfeksiyonlarını iyileştirdiği iddia edilse de çoğu zaman bunu destekleyecek bir araştırma yoktur. Peki, kabartma tozunun bu hastalıkların tedavisine yardımcı olabileceği doğru mudur?
Bir idrar yolu enfeksiyonları mesane, üretra, üreterler ve böbrekler dâhil, idrar yolunun herhangi bir yerinde oluşan enfeksiyonlardır. Acil servislerde tedavi edilen en yaygın enfeksiyonlar idrar yolları ile ilgilidir. Bazı kişiler kendilerini antibiyotiklere alternatif aramaya zorlayan tekrarlayıcı enfeksiyonlar yaşar. Suyla karıştırılan az miktarda kabartma tozu veya sodyum bikarbonatın içilmesi bazı kişilerin çözüm için denediği bir yoldur, ancak idrar yolu enfeksiyonları için kabartma tozu kullanımına ilişkin çok az araştırma vardır ve herkesin kullanması güvenli olmayabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonlarına Karşı Kabartma Tozu

Kabartma tozunun idrardaki asidi nötralize ettiği, enfeksiyona ait semptomları azalttığı ve bakterilerle savaşmayı kolaylaştırdığı iddia edilmektedir. Ancak bazı insanlar rahatsızlıklarını ve aciliyet gerektiren durumları azalttığını söylese de, kabartma tozunun idrar yollarındaki enfeksiyonları tedavi edebildiğini gösteren çok az kanıt vardır.

Kabartma Tozu Güvenli mi?

Öncelikle kullanmayı düşünenlere kabartma tozunun hatalı kullanıldığında zararlı olabileceğini hatırlatılmalıdır. Konuyla ilgili bir çalışmada çoğu kişinin kabartma tozu ile iyileşmeye çalıştıktan sonra komplikasyonlar yaşayarak tıbbi müdahaleye gerek duyduğu anlaşılmıştır. Komplikasyonlardan bazıları ciddi elektrolit ve asit veya baz dengesizlikleri ve hipoventilasyon yani solunum depresyonu olmuştur. Ayrıca bu araştırma kabartma tozunun ev ilacı olarak kullanılmasının tıbbi tedavi ihtiyacını geciktirdiğini, semptomların kötüleştiğini ve başkalaştığını ortaya çıkarmıştır.
Fazla kabartma tozu alımına bağlı komplikasyonlar şunlardır:
*İshal (diyare)
*Mide bulantısı
*Karın ağrısı
*Kusma
*Nöbetler
*Koma
*Ölüm

İdrar Yolu Enfeksiyonları İçin Diğer Ev İlaçları

Bazı kişiler muhtemelen antibiyotiğe dirençli bakterilerin ortaya çıkmasından ve antibiyotiklerin neden olduğu olumsuz reaksiyonlardan endişe duydukları için idrar yollarındaki enfeksiyonları tedavi etmek için ev ilaçlarını denemektedir. Ev ilaçları bazı kişilerde işe yarasa da bazı kişiler aşağıda listesi verilen ek yöntemler ile birlikte tıbbi tedaviye yönelmelidir. İdrar yolları için destekleyici ev ilaçları şunlardır:

Diyet Değişikliği

İdrar yolu enfeksiyonuna yakalananlar idrarı sulandırmak için bol su içmelidir. Böylece idrar daha az asidik hale gelir, bakteriler idrar yolundan kolayca dışarı atılır. Birçok yiyecek ve içecek enfeksiyon sırasında zaten hassaslaşmış mesaneyi tahriş edebilir. Bu sebeple idrar yollarında enfeksiyon olan kişiler bundan kaçınmalıdır. Bu yiyecek ve içeceklerin en kötülerinden bazıları aşağıdadır:
*Alkol
*Kafein
*Narenciye
*Sodalı, gazlı içecekler
*Baharat

Kızılcık Suyu

Kızılcık, suyu idrar yollarındaki enfeksiyonlar için popüler bir ev ilacıdır. Kızılcık suyunun içilmesi ile idrarın asitliğinin düştüğü gözlenmiştir. Bununla birlikte birkaç klinik çalışma kızılcık suyunu idrar yolu enfeksiyonları için test etmiş ancak yeterli bulgu elde edememiştir. Buna rağmen bazı kişiler kızılcık suyu içince şikâyet ettiği semptomlardan kurtulmaktadır. Bu mayhoş meyve suyu şeker ilave edilmeden içilmeli, ishale ya da mide rahatsızlığına neden olursa bırakmalıdır. Warfarin gibi kan inceltici ilaçlar alan kişiler kızılcık suyundan kaçınılmalıdır.

Uçucu Yağlar

Doğal uçucu (esansiyel) yağlar da idrar yollarındaki enfeksiyonların tedavisine katkı sağlamaktadır. Örneğin, bir çalışmada limon otu yağının idrar yolunda enfeksiyondan sorumlu olan escherichia coli bakterisi dâhil olmak üzere birçok genel patojenle savaşabildiği saptanmıştır. Yine de enfeksiyon tedavisinde uçucu yağlar kullanılmadan önce mutlaka konuyla ilgili bir doktorla görüşülmelidir.
Uçucu yağların yutulması tehlikeli olabilir. Bir difüzörden solunmalı veya deriye taşıyıcı bir yağ çeşidi ile birlikte seyreltilmiş olarak uygulanmalıdır.

İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Tıbbi Tedavisi

İdrar yollarındaki enfeksiyonların iyileştirilmesinde ilk seçenek antibiyotik tedavisidir. Antibiyotikler semptomların giderilmesi ve tedavisinde ev ilaçları ile birlikte kullanılabilir.

Antibiyotikler

Bir doktorun önerdiği antibiyotik türü idrarda bulunan bakterilere ve bireyin tıbbi geçmişine, mevcut sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Basit bir enfeksiyon için aşağıdaki antibiyotikler kullanılabilir:
*Ceftriaxon (Rocephin)
*Cephalexin (Keflex)
*Fosfomycin (Monurol)
*Nitrofurantoin (Macrodantin, Makrobid)
*Sulfamethoxazole / trimethoprim (Bactrim, Sulfatrim)
Antibiyotik kullananlar çoğu durumda semptomlarının birkaç gün içinde düzeldiğini ve enfeksiyon bir hafta içinde iyileştiğini görecektir. Sık veya karmaşık enfeksiyonlar farklı tedavi türlerini gerektirebilir. Böyle bir durumda doktorlar genellikle şunları önerecektir:
*6 ay veya daha fazla süreyle düşük doz antibiyotik kullanımı
*Enfeksiyonlar cinsel ilişkiden kaynaklanıyorsa cinsel aktiviteden sonra tek doz antibiyotik kullanımı
*Menopoz sonrası kadınlar için vajinal östrojen tedavisi
Bazen ağır enfeksiyonlar için hastaneye yatış ve intravenöz yoldan antibiyotik tedavisi gerekir. Her durumda hastalar tüm ilaçları reçete edildiği şekilde bitirmelidir.

Diğer Öneriler

İdrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan ağrı ve rahatsızlıklar hastaların yaşam kalitesini ve günlük aktivitelerini engelliyorsa doktor diğer tedavilerin yanı sıra phenazopyridine (Baridium, Pyridium) adlı bir ilaç önerebilir. Bu ilaç sıklıkla kişinin idrar rengini parlak turuncuya veya kırmızıya dönüştürür ve iç çamaşırında leke oluşturabilir. Ayrıca kontakt lenslerin renk değiştirmesine neden olabilir. Phenazopyridine idrar yapılırken hissedilen ağrıyı azaltmak için kullanılan, mesaneyi ve üretrayı uyuşturan ağrı kesici bir ilaçtır. Bu ilaç enfeksiyonu tedavi edici değildir sadece semptomları hafifletir.

Önlemler

İdrar yolu enfeksiyonlarına yatkın insanlar ilk etapta enfeksiyon gelişimini engellemek için bazı adımlar atabilir. Aşağıdakiler yapılarak enfeksiyon önlenebilir:
*Genital bölgede sabun, vajinal duş ve kadın hijyen ürünlerini kullanmaktan kaçının
*Doğum kontrol yöntemlerini değiştirmeyi düşünün çünkü diyaframlar ve spermisit içeren prezervatifler bakteri çoğalmasına neden olabilir
*İdrarı mesanede gereğinden fazla tutmayın
*Bolca su için, vücudunuzu susuz bırakmayın
*Banyo yerine duş alın
*Cinsel ilişkiden önce ve sonra idrara çıkın
*Cinsel ilişkiden sonra genital organlarınızı silin ve iyice yıkayın
Bakterilerin anüsten vajina ve üretraya yayılmasını önlemek için kadınlar tuvalet sonrası temizliği önden arkaya doğru silerek yapmalıdır.

Tedavi Edilmeyen Enfeksiyonların Komplikasyonları

İdrar yollarındaki enfeksiyonlar derhal teşhis edilir ve uygun şekilde tedavi edilirse nadiren komplikasyonlara neden olur. Bununla birlikte, tedavi edilmeyen enfeksiyonlar aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
*Kalıcı böbrek hasarı
*Özellikle kadınlarda tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
*Gebe kadınlarda düşük doğum ağırlığı veya prematüre bebek riski
*Potansiyel olarak hayati tehlike oluşturan bir durum olan sepsis
*Erkeklerde üretral daralma

Kabartma tozu bazı kişilerde idrar yolu enfeksiyonlarına ait belirtileri hafifletebilir. Bununla birlikte bu ev tedavisi seçeneği önemli bir sağlık riski oluşturabilir. Enfeksiyona yakalanmış olanlar kabartma tozu kullanmaya karar vermeden önce aile hekimleriyle ya da bir ürolog ile görüşmelidir. Hızlı tanı ve uygun tedavi enfeksiyonla ilgili komplikasyon riskini azaltır.

Kaynakça:

https://www.medicalnewstoday.com
https://trmedbook.com