Kedi Bıyığı Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Adı ile dikkat çeken ve merak uyandıran kedi bıyığı otu, bu ismi fiziksel görünümünden almaktadır. Tıpkı bir kedinin bıyıkları gibi ince ve uzun olan bitki beyaz ve eflatun-lila tarzı bir renge sahiptir. Genellikle çay formunda kullanılan bitkinin en bilinen özelliği idrar söktürücü faydasıdır. Ayrıca kolon kanseri başta olmak üzere birçok kanser türüne karşı da oldukça başarılı bir koruma sağlar. Yüzyıllardır Güneydoğu Asya halkı tarafından şifa kaynağı olarak kullanılan bitki, son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar sayesinde tıp sektöründe de kullanılmaya başlanmıştır.

Kedi bıyığı otu, Güney Doğu Asya’nın çeşitli bölgelerinde ve Avustralya’da tropik bölgelerinde yetişmektedir. Aynı bir kedinin bıyıklarını andırdığı için bu ismi almıştır. Kedi bıyığı otunun, insan sağlığı üzerinde idrar söktürmekten tutun, vücuttan toksinleri arındıran detoks etkisine kadar önemli etkileri vardır. Bu bitki, bazı bölgelerde Java çayı ve Hint böbrek çayı adlarıyla da bilinmektedir. Kedi bıyığı otunun yaprakları nane başağına benzer.

Isırgan Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Gürcistan’da dahi yetiştirildiği görülen kedi bıyığı otu Avrupa’da yetişmemektedir. Türkiye’nin güney ve batı bölgelerinde de rahatlıkla yetişebilir. Aktarlarda poşetlenmiş kuru halde satılan bu bitki, birçok sağlık sorunu için çay olarak tüketilmektedir. Yapraklarında potasyum bulunan kedi bıyığı otu, alkalik asit, flavonitler, diterpenler, tanenler ve sabit yağ da içerir. Sağlık sorunlarının yanı sıra özellikle son yıllarda ev ve ofislerde de dekoratif amaçlı kullanılabilir.

#navFrame,#navMobButton{background:linear-gradient(to top,white,rgba(227,221,192,1));padding:10px;border-radius:6px;box-shadow:0 1px 4px rgba(0,0,0,.23);margin:0;position:fixed;bottom:0;left:0;overflow:hidden;width:100%;display:flex;align-items:center;font-weight:600;font-size:14px!important;z-index:9999999999}.navListScroll{overflow-y:auto;height:250px}.navListScroll::-webkit-scrollbar-track{-webkit-box-shadow:inset 0 0 6px rgba(0,0,0,.3);background-color:#F5F5F5}.navListScroll::-webkit-scrollbar{width:5px;background-color:#F5F5F5}#navFrame{display:none}#navMobHand{display:block;width:37px;height:34px}#navMobButton{height:50px;z-index:99}.navFrameHeader{font-weight:600;font-size:13px;display:flex;justify-content:space-between;align-items:center;padding:5px}#newNavPost{margin-left:0;list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600}.nav-frame-header:first-child .nav-frame{display:block}.nav-frame{list-style-type:none;padding:0;margin:0;border-radius:4px;font-weight:600;margin-left:10px}.nav-frame-sub a{display:none}.nav-frame-sub{font-size:100%;margin-left:10px}.nav-frame li a.active{position:relative;color:#000;transition:all 0.1s ease-in;padding-left:10px;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}#newNavPost a:hover{transition:all 0.1s ease-in;padding-left:4px;color:#29abe2!important}@media screen and (min-width:900px){#sidebar-home #navFrame{top:0}.content{margin-bottom:-30px}#navFrame{display:block;width:unset;position:relative;border-bottom:4px solid #37b8eb}.navListScroll{height:100%;margin-left:15px}#navMobButton{display:none;position:relative}#navFrame{position:relative}.navFrameHeader .close{display:none}.nav-frame a{padding:5px}.nav-frame-sub{font-size:13px}}.nav-frame a{text-decoration:none;display:block;width:100%;font-size:12px;font-family:Arial,Helvetica,sans-serif;color:#444;font-weight:400;line-height:20px;padding:5px;margin:2px 0}.navFrameHeader .close{color:#fff;background:red;padding:5px 10px;border-radius:4px;border:1px solid darkred}span.listCounter{margin-right:5px;letter-spacing:1px;color:#000;font-weight:700}.nav-frame-header>a.active{color:#000;transition:all 0.1s ease-in;background:linear-gradient(to right,#3cb7eb,transparent)}.nav-frame-header a{border:none!important}.nav-frame-header>a{display:block;color:black!important;font-weight:600!important;text-decoration:none;line-height:23px;padding:5px}

Kedi Bıyığı Otu Nedir?

Ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından olan kedi bıyığı otu, 25 – 200 cm boylarındadır. Bilimsel adı Orthosiphon aristatus‘tur. Beyaz ve lila rengi çiçekleri bulunan bu bitkinin gövdesi dört köşedir. Yapı olarak çalımsı bir yapıya sahiptir.

Kuzeydoğu Avustralya’da kendiliğinden yetişen kedi bıyığı otu, Orta Amerika’ya kadar taşınmıştır. Tayland, Malezya, Kamboçya, Vietnam, Endonezya, Filipinler, Avustralya ve Yeni Gine gibi ülkelerde yetişmektedir. Uzun yıllardır Güney Doğu Asya’da tanınan bu bitki, Asya halkı tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Yaprakları potasyum açısından oldukça zengin bir bitkidir.

Daha çok orman kenarlarında, çalılıklarda, yol kenarlarında rastlanır. 1000 metre yükseklikte yetişebilen bitki güneşi sevmektedir. Çok yıllık olan kedi bıyığı otu, ekiminden yaklaşık 8 – 10 hafta sonra çiçeklenmeye başlar. Hasat ise bu döneme denk gelir. Her 2 – 3 haftada bir üst tarafındaki sürgünler elle toplanmalıdır.

Toplanan kısımdan kaliteli şekilde faydalanmak için yüksek sıcaklıkta ve havadar bir yerde kurutulmalıdır. Eğer yapraklar iyi kalitede kurutulursa rengi yeşil kalacaktır. Metal kaplarda veya ısıya direkt maruz kalarak kurutulursa yapraklar siyah bir renk alır.

Java çayı olarak da bilinen bitki Asya halkı için yüzyıllardır şifa kaynağı olmuştur. Son yıllarda ise birçok ülkeye ihraç edilmeye başlanmıştır. Tıbbi alanda kullanılan bitki, bazı ilaçların etken maddesi olarak kullanılmaktadır.

Tümör hücrelerinin oluşumunu engelleyen bitki antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Kronik nefrit sonucu meydana gelen böbrek enfeksiyonlarının tedavisine yardımcıdır. Üretrit tedavisinde de kullanılan bitki böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olmaktadır.

Nemli toprakları seven kedi bıyığı otu ayrıca alkali ve iyi drene olmuş topraklarda da iyi yetişmektedir. Çiçekleri; menekşe, beyaz, lavanta ve açık mavi renklerdedir. Bu çiçekler bahçelerin süslenmesi amacıyla da kullanılır. Bitkinin bazı kısımlarının zehirli olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle sadece yapraklarının kullanılması önerilir. Kendi başınıza kullanmaktansa güvenilir bir aktardan veya marketlerden almanızı daha doğru olacaktır.

Kedi Bıyığı Otu Nasıl Kullanılır?

Kedi bıyığı otu hasat zamanı geldiğinde yaprakları toplanır, kurutulur ardından satılmak üzere paketlenir. Fakat kedi bıyığı otunun yapraklarını kuruturken dikkat etmek gerekir. Sifon yaprağı adıyla bilinen bu yapraklar güneşte değil gölgede kurutulmalı ve kurur kurumaz paketlenmelidir.

Çünkü fazla bekletildiğinde içerisinde bulunan eterik yağları kaybederek kalitesi düşer. Kökleri güneşte kurutulabilir. Aktarlarda bu bitki ve benzerlerinin açıkta satılması besin değeri kalitesini düşüreceğinden paketlenmiş biçimde satılmalıdır. Kurutulmuş kedi bıyığı otları ise tıpkı diğer bitki çaylarının demleme tekniği ile demlenir.

Bir bardak kaynatılmış su içerisine, yaklaşık bir tatlı kaşığı kedi bıyığı otu atılır ve 5-10 dakika sonra içilir. Çayının taze olarak tüketilmesine özen gösterilmeli, bekletilmiş bitki çaylarını içmekten kaçınılmalıdır.

Kedi Bıyığı Otunun Faydaları Nelerdir?

Diyetisyenler tarafından kilo vermek isteyenlere önerilmektedir. Kilo verme konusunda mucizeler yaratmasa da kilo artışını engeller. Sabah ve öğle yemeklerinde bir bardak suyla bir kapsül olarak alınabilir. Çay olarak tüketilmek istendiğinde iki çay kaşığı kedi bıyığı otu yaprağı, sifon diye bilinir, 300 veya 400 ml kaynar suyun içinde demlenmeye bırakılır. Süzüldükten sonra tüketilebilir.

Matcha Çayı Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Bazen fazla kilolardan kurtulmak adına sağlıksız diyet programları uygulanmaktadır. Bu da yağdan değil kaslardan veya sudan kilo vermeye yol açar. Sağlıklı ve kalıcı kilo verirken yağ, su kaybı eşit olmalıdır. Diyet programında kedi bıyığı otu kullanıldığında idrar söktürücü etkisiyle idrar akışı artarak suyu ve yağ kaybı eşitlenmektedir. Bu da kedi bıyığı otunun detoks etkisini göstermektedir.

Böbrek ve mesane problemlerinin tedavisinin yanı sıra gut, romatizma rahatsızlıklarında da kullanılmaktadır. Kedi bıyığı otunun bilinen diğer faydaları şunlardır;

• Sindirimi kolaylaştıran, idrar söktürücü olarak kullanılan bu bitki, üreye ve nefrite de iyi gelmektedir.
• Hipertansiyon şikayeti olanlar da bu bitkinin çayını tüketebilirler. Kan basıncını düşüren bitki bu özelliğini yapraklarındaki Methylripariochromene A maddesi sayesinde gerçekleştirmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar söz konusu maddenin damarları genişletici etkisi olduğunu ortaya koymaktadır.
• Yapılan araştırmalarda bu şifalı bitkinin damar genişletici ve kalp debisini azaltan etkileri ortaya çıkmıştır.
• Ayrıca yüksek potasyum içerdiğinden de hipertansiyonu olanlar için faydalıdır.
• Eğer bu bitkinin yaprakları evinizde bulunuyor ve diş çürüğünden kaynaklı ağrı çekiyorsanız, lapa halinde kullanarak ağrıları hafifletebilirsiniz.
• En sık tüketilen bölge olarak bilinen Güneydoğu Asya halkının kan şekeri seviyeleri ve kolesterolü düşürmek için de bu bitkiyi kullandıkları ortaya çıkmıştır.
• Safrayı artıran ve kramp çözücü etkileri ile de bilinen bir bitkidir.
• Bu bitki genellikle böbrek ve mesane problemlerinde, idrar söktürücü etkisi ile tedavi amaçlı kullanılmıştır.
• Kandaki insülin seviyesini dengelemeye yardımcı olur.
• Şeker hastalarının güvenle tüketebileceği bitki, kan şekerini düzenler.
• Antienflamatuar etkiye sahiptir. Eklem iltihabı ve benzeri hastalıklara iyi gelir.
• Gram pozitif bakterileri inhibe etme özelliği vardır. Bunlara örnek; Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus ve Bacillus gibi önemli bakteriler gösterilebilir.
• Antioksidan özelliğe sahiptir.
• İçerdiği C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
• Kansere karşı koruma sağlar.
• Karaciğer dostu olan bitki düzenli olarak tüketildiğinde bu organda meydana gelen pek çok hastalığın da önüne geçer.
• Böbreklerde taş oluşumunu önler.
• Ürik asitin vücuttan atılmasını sağlar. Bu özelliği sayesinde mesanede herhangi bir sorun yaşanmasının önüne geçer.
• Diğer birçok kanser oluşumunu engelleyen bitki, özellikle kolon kanserinin tedavisinde yardımcıdır. Tüm kanser türleri arasında en sık görülen tip olan kolon kanseri hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
• Hücreleri yenileme özelliği olduğundan yaşlanmayı geciktirici etkisi bulunmaktadır. Cildin daha sağlıklı ve genç görünmesini sağlar.

Kedi Bıyığı Otunun Yan Etkileri Nelerdir?

Kedi bıyığı otunun şu an bilinen bir yan etkisi bulunmamaktadır. Fakat sürekli kullanmak zorunda olduğunuz bir ilaç varsa kullanmadan önce doktora danışmalısınız. Ayrıca aşırı tüketmemeye özen göstermelisiniz. Örneğin çayının fayda sağladığını düşünüyorsanız, günde en fazla 2 fincan içmeli ve birer hafta araya devam edilmelidir.