Matcha Çayı Nedir ? Matcha (maça) kelime anlamı olarak “ma” yani ufalanmış (toz haline getirilmiş) sözcüğü ile “cha” yani çay sözcüklerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Temel olarak açıklamak gerekirse yeşil çay yapraklarının toz haline getirilmiş halidir. Yeşil çaydan çok daha etkili olan matcha çayının bu etkisindeki en büyük neden toz haline geldiği zaman elde ettiği çok daha yoğun formüldür. Çay üstünde inceleme yapan insanlara göre bir bardak matcha çayı içmek 8 -9 bardak yeşil çay içmekle eş değerdir.
Yani etkisi normal yeşil çaydan çok daha kuvvetlidir. Ayrıca Japon kültürü içerisinde de büyük yere sahip olan matcha çayı, sadou adı verilen özel halk çay seremonisinde kullanılan toz şeklindeki yeşil çaylardır. Yani sadece şifalı yönleri değil, aynı zamanda etnik ve kültürel yönleriyle de ön plana çıkmaktadır.
Özetle; matcha çayı için toz yeşil çay veya japon yeşil çayı gibi adlandırmalar da yapılmaktadır. Şimdi dilerseniz matcha çayının genel özellikleri, nasıl yapıldığı ve faydaları hakkında sizlere ayrıntılı bir bilgi verelim.
Matcha Çayı Nedir?
Aslında yeşil çayın toz haline getirilmesi gibi basit bir tanımı olsa da, matcha çayını sadece yeşil çayın bir parçası olarak düşünmek yanlış olur. Çin ve Japon kültürü içerisinde özel seremoniye sahip olduğu için, tüketilirken birtakım özel eşyalar eşliğinde kullanılmaktadır.
Bambu whisk, seramik kap ve bambu kaşık gibi pek çok özel eşya ile bütünleşen matcha çayı, özellikle Budistler için oldukça büyük yere sahiptir.
Zen inancının bir parçası olan bu çay, gyukoro bitkisinin yapraklarının su ile ıslatılarak, bambu bir kırbaç yardımı ile dövüle dövüle önce püre, sonra toz haline getirilmesi ile de elde edilir.
Hazırlanması sırasında köpürmesi ve sıcaklık dengesi son derece önemlidir. Bu nedenle özel yöresel eşyaları bulunamasa bile, süt köpürtücü tarzındaki aletler ile çayın yöresel kıvamını tutturmak mümkündür. Matcha Çayı Nedir
Matcha Çayı Nasıl Kullanılır?
Hazırlarken en çok dikkat edilmesi gereken nokta, çayın tam olarak toz haline gelmesini sağlamaktır. Bunu yapmak için çay için gereken özel ekipmanları kullanabileceğiniz gibi, evde kendiniz de yapabilirsiniz.
Bir kavanozun içerisine koyduğunuz çayı, hızla çalkalarsanız, harman tam olarak eşit dağılacağı için çok daha güzel demlenecektir.
Bir diğer dikkat edilmesi gereken husus da suyun sıcaklığıdır. Sıcak su kullanmak gerekir fakat çayı demlenmesi için çok uzun süre bırakmak çayın kokusunu ve tadını bozmaktadır. Bu nedenle suyun sıcaklığını içilebilecek kıvamda hazırlamakta büyük fayda vardır.
Diğer bir ifadeyle anlatacak olursak; aslında matcha çayını demlemeye gerek yoktur. Zaten toz halinde olduğundan, içilecek sıcaklıktaki suyun içerisine konulup, bambu çubuklar ile karıştırılarak içilmektedir.
Matcha çayı sadece çay olarak değil, dondurma, pasta, çikolata ve farklı pek çok gıda ürününde kullanılmaktadır. Özellikle son yıllarda tatlıların içindeki kullanımı ile oldukça popülerleşmiştir.
Nane aroması ve matcha çayı arasındaki uyum, çayını tatlandırmak isteyenler tarafından da tercih edilmektedir.
Matcha Çayının Faydaları Nelerdir?
Özellikle son yıllarda sağlıklı yaşam koçluğu ve beslenmeleri ile dikkat çeken Ayşe Tolga, Ebru Şallı gibi medyatik insanların matcha çayını kullanması; insanların bu konuda meraklanmasını sağlamıştır.
Artan bu ilginin hiç şüphesiz en büyük nedeni matcha çayının metabolizma hızlandırıcı etkisinden dolayıdır. Bu mucizevi çayın faydaları şu şekildedir;
İçerdiği klorofil nedeniyle son derece yeşildir.
Bu yeşillik sayesinde pek çok minerali ve A, B, C ve E vitaminini bünyesinde barındırır.
Metabolizma hızlandırıcı etkisinin asıl nedeni antioksidan olmasıdır.
Antioksidanlık özellikle detoks diyeti uygulayanlar için, destekleyici konumdadır.
Kansere karşı koruyucudur. Matcha çayı içerdiği bu özellik sayesinde yeşil çaydan çok daha verimli yarar sağlar.
Kozmetik alanında da kullanılan tozu, kremlerin içerisine karıştırılarak cilt yenileyici bir etki gösterir.
Bu etki ile cilt yenilenir ve gençleşir. Uzun yıllar boyunca gençlik mucizesi olarak düşünülmüştür.
Zen öğretisinde de yeri büyük olan çay, meditasyon sırasında sıklıkla tercih edilir.
Bunun asıl sebebi matcha çayının yoğunlaşma arttırıcı etkisidir.
Beyin sağlığına iyi gelir, hafızayı kuvvetlendirir.
Kalp ve damar sağlığı için faydalıdır.
Enerji verici özelliği bulunmaktadır. Bu nedenle eski zamanlarda savaşçıların içtiği bilinmektedir.
Kafein benzeri uyarıcı etkisi olan bu çay, kişiye zindelik hissi vermektedir.
Serbest radikallerin vücuttan atılmasını sağlar.
Bağırsak hareketini düzenleyerek sindirim sisteminin daha sağlıklı olmasını sağlar.
Kalp krizi ve kalp yetmezliği gibi riskleri azaltır.
Parkinson, bunama ve alzheimer gibi beyin hastalıkların oluşma ihtimalini düşürür.
Cilde rahatlama ve tazelik hissi verir.
Ciltteki akne benzeri iltihapları azalttığı gibi, derinin altına kadar derin çizgilerin azalmasına da yardımcı olur.
Cildi güneşten gelen UV ışınlarına karşı korur.
Fiziksel stresi azaltan matcha çayı özellikle yoğun iş temposu veya hayata dair bir kaygısı olan kişiler tarafından tercih edilmelidir. Yatmadan önce içilen bir bardak çay vücudu rahatlatır ve daha huzurlu bir uyku geçirmenizi sağlar.
Konsantrasyon konusunda çok başarılı olan çay odaklanma sorunu olan kişiler için de faydalıdır. Zihne berraklık ve zindelik verir.
Metabolizmayı hızlandırarak sağlıklı şekilde kilo vermenize yardımcı olur.
Öğün aralarında içildiğinde tokluk hissi verir, bu da daha az yemenizi ve farkında olmadan zayıflamanızı sağlar.
Yağ yakımını hızlandırır.
Düzenli olarak tüketildiğinde kötü kolesterol seviyesini düşürür.
Ateroskleroz sonucu meydana gelen tıkanıklığı temizleyerek bu sebeple meydana gelen kalp krizi riskini önler.
Yeşil çayın LDL kolesterolünü azalttığını gösteren ilk çalışma, 2003 yılında Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından yapılmıştır.
Ağızda meydana gelen bakterileri azaltır. Ağız kokusunun temel kaynağı bu bakterilerdir.
Eğer bunlar önlenemezse sosyal hayatı olumsuz şekilde etkileyecek boyutlara ulaşabilmektedir.
İşte yeşil çayın toz hali olan matcha hem ağızdaki bakterileri yok eder hem de sağlığı için faydalıdır.
Diş çürümelerini önler.
Hepatit, influenza A virüsü ve Herpes Virüsü olmak üzere birçok virüs ve bakterinin oluşumunu önler. Bu sayede birçok hastalığa karşı koruma sağlar.
Zengin bir vitamin ve mineral içeriğine sahip olduğundan bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
Yapılan bilimsel araştırmalar bu çayın beyin fonksiyonlarını artırdığını ortaya koymuştur.
Denekler üzerinde yapılan çalışmada matcha çayı tüketen kontrol grubunun, tüketmeyenlere kıyasla çalışma belleğinin, bilgi işlem kabiliyetinin ve epizodik belleğinin daha iyi olduğu tespit edilmiştir.
İki ay boyunca, günde 2 gram yeşil çay tozu tüketmenin, yaşlılarda beyin fonksiyonlarını iyileştirdiği, gençlerde ise sınav puanlarında artışa kadar varan hafıza kuvvetlenmesine sebep olduğu ortaya konulmuştur.
İltihabı azaltıcı özelliği olduğundan romatoid artrit hastaları için önerilmektedir.
Matcha Çayının Yan Etkileri Nelerdir?
Yeşil çayın tozu olan matcha çayı sadece Japonya’da yetişmektedir. Diğer tüm beslenme ürünlerinde ve şifalı çaylarda olduğu gibi, her şeyin fazlası kişiye faydadan çok zarar sağlamaktadır. Matcha çayının sağlıklı bir insan için bilinen bir yan etkisi bulunmamaktadır.
Ancak reflü, demir eksikliği, ishal, böbrek taşı veya böbrek yetersizliği gibi sağlık problemleri olan insanların matcha çayını tüketmemeleri önerilmektedir. Yine gebe ve emziren kadınların doktorlarına danışarak kullanmaları en doğru yol olacaktır. Normal bireyler için ideal olan matcha çayı ise, günde 2-3 fincandır.