Sabit Sürücü Harddisk Nedir? Nasıl Çalışır Ne İşe Yarar

Sabit Sürücü Harddisk Nedir? Bilgisayarların temel bileşenlerinden olan sabit diskler, cep telefonlarından fotoğraf makinalarına kadar birçok alette bulunmaktadır.

Bu veriler; metal, cam veya plastikten yapılmış, yüzeyi demir oksit veya manyetik özellikte malzemelerle kaplı disklere yazılıdır.

Harddiskler sayesinde bilgisayarınızla çalışırken, elektriğin beklenmedik bir anda kesilmesiyle birlikte bellek yongalarında olduğu gibi kaybolmamaktadır. Hatta siz silene kadar bu veriler, sabit kalmaktadır. Bu durumu şöyle de düşünebilirsiniz; bilgisayarınızı kapattığınız zaman içindeki fotoğraflar ve uygulamalar silinmez. İşte bunu sağlayan sabit disklerdir.

Yazımızda sabit diskler hakkında merak ettiğiniz bilgileri bulabilirsiniz. Ne olduğunu anlatarak konuya başlayıp, nasıl çalıştığından ne işe yaradığına kadar bilgiler bulacaksınız. Aynı zamanda hızının önemine, en iyi boyutun hangisi olduğuna, dahili ve harici olmasının ne gibi farkının bulunduğuna göz atacağız. Sabit diskin hasar görmesi nedeniyle ne gibi sorunlar yaşayabileceğinizi de inceleyeceğiz.

Sabit Sürücü (Harddisk) Nedir?

Veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Sabit sürücülerin en sık kullanım yeri bilgisayarlardır. Ses, görüntü, yazılımlar, veri tabanları gibi büyük miktarlardaki bilgiler, gerektiğinde kullanılmak üzere sabit sürücülere kayıt edilir. Bu sürücülerde veri yazımı; metal, cam veya plastikten yapılmış, yüzeyi demir oksit ya da başka manyetik özellikteki malzeme ile kaplı diskler üzerine yapılır.

Bu kayıt edilen bütün veriler ya da bilgiler mıknatıslanma yolu ile kaydedildiğinden istenerek silinene kadar sabit kalmaktadırlar. Bütün veriler veya bilgiler elektrik kesintileri gibi durumlarda bilgisayar bellek yongalarındaki gibi kaybolmazlar bu nedenle de sabit sürücü olarak adlandırılmaktadır.

Bazı harddiskler bilgisayara takılıp çıkartılabilirken, elektrik tasarruf cihazlarını destekleyen harddiskler bilgisayara sabit olarak kalmaktadır. Ayrıca harddiskler kullanımları bakımından dayanıklı ve uzun ömürlüdür. Yani bilgisayarın bilgi depolamak için kullandığı en temel birimidir.

Bir sabit sürücünün saklayabileceği bilgilerin miktarı, MB (Mega Byte), GB (Giga Byte) ve TB (Tera Byte) ile ölçülür. Günümüz sabit sürücülerin kapasitesi 500 GB – 2TB arasında değişmektedir.

Sabit Sürücü (Harddisk) Nasıl Çalışır?

Sabit sürücüler bir diğer adıyla harddisk sürücüleri, dönen disklerden oluşan bir cihazdır. Her bir diskin yüzeyi, manyetik alan etkisine sahip manyetik bir bantla kaplanmıştır. Disk plakları manyetik özelliğe sahip olmayan alüminyum ya da cam gibi malzemelerden yapılmaktadır. Disklerin yüzeyine çok yakın olarak konumlandırılan yazma/okuma kafaları vardır. Manyetik kafanın daha önce belirtilen yapısal özellikleri itibariyle verinin bu plaka üzerindeki organizasyonu kolaylıkla sağlanır.

Bu veri organizasyonu ”iz” (track) adı verilen halka setleri ile yapılmaktadır. Plaka üzerinde eşit genişlikte ve binlerce iz bulunmaktadır. Ayrıca her halka seti arasında belli büyüklükte boşluklar bulunur. Bu boşluklar sayesinde kafanın yanlış hizalanması ya da manyetik alanlara girişim yaparak hatalara neden olması önlenmiş olur.

Dönen diskin merkezine yakın olan bir bit sabit bir noktadan merkeze uzak bir bite göre daha yavaş geçer. Okuma kafası bitleri okurken oluşan hız farkı nedeniyle oluşabilecek hataları ve yavaşlamayı önlemek için bütün bitler aynı hızla okunmak zorundadır. Bunu yapabilmek için diskin segmentlerine kaydedilen bitlerin arasındaki boşlukların artırılması sağlanmalıdır. Bu sayede veriler sabit bir hızla dönen bir diskte sabit bir oranla taranabilir.

Sabit Sürücü (Harddisk) Ne İşe Yarar?

Sabit sürücü, harddisk veya HDD olarak bilinmektedir. Bilgisayarlarda bilgi depolanmasına yarayan, RAM’lerden farklı olarak elektrik kesilse bile bilgilerin halen saklandığı farklı hızlarda ve farklı boyutlarda bulunan manyetik bir ortamda verilerin, bilgilerin kayıt altına alınmasını sağlayan bilgisayarın hafıza türlerinden biridir. Yani kalıcı hafıza birimidir. Yapısı gereği içinde üzerinde şekillenebilir metallerin olduğu disk plakalar üzerinde çalışmaktadır.

Bilgisayarlarda birden fazla sabit sürücü bulunabilir ya da sabit sürücü iki ya da daha fazla bölüme ayrılabilir. İlk sabit sürücü C sürücüsü diye adlandırılır. Daha sonra takılan harddiskler sırasıyla D, E, F harflerini alır. D harfi de genellikle CD-ROM sürücüsü için kullanılır.

Sabit sürücüler bilgisayarınızı açtığınızda işletim sistemini ve diğer yazılımları sistem belleğine yükler ve kalıcı olarak saklamaya karar verdiğiniz bilgileri bilgisayarınız kapalı olsa bile korumaya devam eder. Sabit sürücüler saklanması gereken verileri disk üzerine manyetik değişim gerçekleştirerek yazmaktadırlar.

En İyi Sabit Disk Boyutu Nedir?

Harddiskler konusunda en çok merak edilen noktalardan birisi, boyutudur. Ama bu boyut, durumlara göre değişiklik göstermektedir. Bilgisayar ve yedek disk arasında sınırlı sayıda dosyanın aktarılması gerekirse küçük bir disk işinizi görebilir. Mesela Expansiyon Drive veya Backup Plus ile işinizi halledebilirsiniz.

Bütün bilgisayarınızı veya birden fazla bilgisayarı yedeklemeniz gerekiyorsa daha büyük bir sabit diske ihtiyacınız olacaktır. Aynı zamanda çok sayıda video veya ses dosyası depoluyorsanız da büyük bir disk kullanmanız faydalı olacaktır. Bu konuda da Backup Plus Desktop Drive kullanabilirsiniz.

Sabit Disk Hızı Ne Kadar Önemlidir?

Sabit disklerde dönüş hızı olarak ifade edilen birim, dakika başına dönüş sayısı veya devir/dakikadır. Bu hız, bilgisayarınızı nasıl kullandığınızla alakalı olarak önem kazanmaktadır. Eğer disk normalden daha hızlı dönerse bilgisayarınız istediğiniz dosyayı daha kısa süre içinde bulacaktır.

Örneğin; 7200 RPM sabit disk, 5400 RPM olana göre daha hızlıdır. Yani 7200 RPM olan sabit disk ile bir dosyayı bulma süreniz, 5400 RPM’ye göre daha kısa olacaktır. Buna karşın harici disklerde, iki RPM hızı arasında pek fark göremezsiniz. Özellikle küçük dosyalar için dahili disklerde de bu farkı görmeniz pek mümkün değildir.

Eğer büyük dosyalar veya uygulamalar kullanmanız gerekiyorsa 7200RPM sabit disk ile fark edilir bir hız görmeniz ise mümkündür.

Dahili Sabit Disk mi, Yoksa Harici mi Daha İyi?

En çok merak edilen konular arasında sabit diski dahili mi, yoksa harici mi kullanmak gerektiği de yer alır. Ama bu konu da sizin durumunuza göre değişmektedir. Eğer bilgisayarınızın dahili sabit diskini yükseltmek, tüm dosyalar için tümleşik depolama sağlayacaktır.

Harici olanlar ise taşınabilir, hareket halinde bir depolama sunmaktadır. Harici sabit diskler genellikle veri yedekleme amacıyla kullanılırlar. Çünkü bilgisayarınızın sabit diski hasar görürse, tüm dijital içeriklerinizi kaybedersiniz. Bu yüzden dahili sabit diske ek olarak harici bir disk de kullanmaktadır.

Sabit Disklerde Alan ve Boyut Kavramı

Bilgisayarların etiketlerini okuduğunuz zaman üzerinde bir takım rakamlar yazdığını görürsünüz. Bunların bazısı sabit disklere aittir. Masaüstü bilgisayarlarda 3,5 inç boyutunda sabit diskler kullanılırken, dizüstülerde 2,5 inçlik disklere yer verilmiştir. Bunlar dışındaki düşük kapasiteli ve daha az enerji tüketimli cihazlarda ise 2,5 ve 1,8 inç boyutlarındaki diskler kullanılmaktadır.

Harddisklerin depolama alanları ise bayt (B) olarak ifade edilir. Örneğin, 1 TB, 1 Terabayt’lık bir sabit diske işaret etmektedir. Bu alan ise depolanabilecek bilgi miktarını belirtmektedir. Üreticileri ise genel olarak bu alanları, 1000’in katlarına göre sınıflandırmaktadır. Ama gerçek kapasiteler, 1024’ün katları şeklinde ilerlemektedir.

Sabit Disk Neden ve Nasıl Bölünür?

Bilgisayarınızın sahip olduğu sabit diski, bölerek kişisel kullanımınız için daha uygun bir hale getirebilirsiniz. Bir disk en fazla 4’e bölünebilirken, bir bölümü extended partition olarak oluşturup, bunun içinde mantıksal sürücüler oluşturulabilir.

Aynı zamanda bir disk her zaman sağa doğru ve komşu olarak bölünmektedir. Disk yönetiminde sağ – sol kavramı, görüntülenme şekline göre olmaktadır. Oluşturacağınız yeni bölümler, hep alanından bölünen bölüntünün sağında ve bitişiğinde olacaktır.

Windows 10 için bir anlatım yapacak olursak; bilgisayarınızda Windows menüsüne sağ tıklayıp, disk yönetimi bölümünü açarak işe başlıyoruz. Burası açıldıktan sonra karşımıza disklerimizin listesi gelecektir. C diskine sağ tıklayıp birimi küçült seçeneğine tıklamanız gerekiyor.

Birimi küçült seçeneğine tıkladıktan sonra sabit diskinizden küçültebileceğiniz alanı bilgisayarınıza sorarak disk boyutu ile doğru orantılı bir şekilde bulabilirsiniz. C diskinizden en yüksek küçültme alanını bulduktan sonra küçültülecek alan miktarını MB olarak girmelisiniz. Daha sonra alt kısımdaki küçült butonuna bastıktan sonra belirttiğiniz boyutta bir D diski oluşturma aşamasına gelirsiniz.

Bu şekilde yaptığınız işlemlerin ardından C diskinin yanında yeni bir diskin oluştuğunu görürsünüz. Ayılmamış bu alana tıklayıp, yeni basit birim seçeceğine tıklayacaksınız. Bu şekilde D diskinizi oluşturmaya başlarsınız. Daha sonraki adımları ise ileri diyerek kısa sürede bitirebilirsiniz.