Sivil Savunma Nedir?

Sivil Savunma Nedir? Askeri üniforması bulunmayan insanlara sivil denilmektedir.  Sivil savunma ise sivil halkın, savaş sırasında kendi can ve mal güvenliğini koruması ve yaşamını sürdürebilmesi için oluşturulan sistemli çalışmalar olarak ortaya çıkmıştır.  İnsanlık tarihi boyunca var olan ve önlenemeyen felaketler  ve savaşların yıkıcı etkilerinden korunmak için silahsız ve korunaksız toplulukların sağlık ve güvenliğine yönelik alınan önlemler sivil savunmanın kapsamındadır.

Bu çok önemli çabaların devamı, toplumun savaşlar ve felaketler sonrasında bilinçli olması, sivil savunmanın önemi ve uygulama pratiğinin gelişmesi için her 28 Şubat Sivil Savunma Günü olarak kutlanmaktadır.

Sivil savunmanın ortaya çıkışı

Sivil savunmanın ortaya çıkışı ve kökeni Birinci Dünya Savaşı sonrasıdır. Cephe dışındaki yerleşim bölgelerinde yaşayan sivil halkın, özellikle de çocuklar, yaşlılar, engelliler ve hastaların korunması için alınan önlemler sivil savunma fikrinin dayanağı olmuştur.  İkinci Dünya Savaşı ile birlikte gelişen savaş teknolojileri ve stratejileri, savaşları cephelerle sınırlı olmaktan çıkarmış tüm yaşam alanlarını etkileyen bir tehlikeye dönüşmüştür. Savaşa katılan ülkelerin tüm insanları böylece savaşın doğrudan etkisi altına girmiştir. Bununla birlikte sivil savunma sadece sivillerin sığınaklara yerleştirilmesi, ilk yardımlarının yapılması değildir. Sivil savunma, ulaştırma tesisleri, sağlık ve eğitim tesisleri gibi kamu alanlarının korunmasını hedefleyen bir anlam kazanmıştır.

İnsanlığı tehdit eden tehlikeler savaşlarla sınırlı değildir. Deprem, su baskını, heyelan (toprak kayması), volkanik patlamalar, çığ ve tsunami gibi doğal afetler ile büyük yangınlar ve sınai kazalar büyük can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Bu gerekçelerle de sivil savunmanın kapsamı genişlemiş, hem savaşta hem de barışta ortaya çıkabilecek tüm tehlikelerden korunmak, afet öncesi yanında afet sırası ve sonrasını da dikkate alan bir sistematik yapıya dönüşmüştür.

Türkiye’de Sivil Savunma Nasıl Yapıldı? 

Ülkemizde, sivil savunma organizasyonları dünyadakine benzer şekilde seyretmiş, savaş sırasında cephe gerisinde kalan yurttaşların ve ülkemiz tesislerinin korunmasına yönelik sivil savunma faaliyetlerinde bulunulmuştur. 1928 yılında “Cephe Gerisinin Havaya Karşı Müdafaa, Muhafazası” adıyla bir talimname çıkarılmıştır. Bunu değişik tarihlerdeki idari düzenlemeler ve 1938 yılında çıkarılan 3502 sayılı “Pasif Korunma Kanunu” izlemiştir. 1959 yılında Sivil Savunma Kanunu yürürlüğe konulmuş ve İçişleri Bakanlığı bünyesinde, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü kurulmuştur.  Günümüzde resmi ve özel birçok sivil savunma kurumu, hem Türkiye’de hem de dünyanın çeşitli yerlerinde meydana gelen afetlerde arama kurtarma çalışmalarına katılmaktadır.

28 Şubat Sivil Savunma Günü ve 1-7 Mart Deprem Haftası

Sivil savunma, can ve mal kaybının en aza indirilmesi yanında afet sonrasında yaşamın en hızlı şekilde normale dönmesi açısından çok önemlidir.

Bu bilincin toplum nezdinde oluşturulması, savaş ve afetler sırasında kurallı, sağlık ve güvenliği hedefleyen bir kültür oluşturulması için her yılın 28 Şubat tarihi, 28 Şubat Sivil Savunma Günü olarak etkinlikleri düzenlenir. 28 Şubatı takiben 1-7 Mart tarihleri arasında da Deprem Haftası etkinlikleri yapılır. 28 Şubat tarihinden başlayarak 7 Marta kadar devam eden etkinliklere Sivil Savunma Etkinlikleri adı verilmektedir.

Hafta boyunca, okullardaki tehlikeler ve alınması gereken güvenlik tedbirlerle ilgili sunular gösterilir. Bir sivil savunma kutlama programı kapsamında, yangın ve deprem tatbikatları yapılır. Sivil savunmayla ilgili resimler, şiirler ve bilgi yarışmaları düzenlenir. Sivil savunmayla ilgili okul ve kurumlarda yapılması gereken zorunlu iş ve işlemler (tatbikat planları,  kontrol edilir, eksiklikler tamamlanarak, yasal ve insani yükümlülükler yerine getirilir. Deprem, yangın ve sabotaj tatbikatları yapılarak eksiklikler belirlenir, rapor edilir ve gerekli önlemler hızla alınır.

28 Şubat Sivil Savunma Günü Şiirleri

Sivil savunma

savaşta ve barışta
güvende ve tehlikede
önlem al
huzurlu ol

yangında aşağı
depremde yukarı
sakin ol
tetikte ol

sivil savunma
vatan hizmeti
yurttaşa yardımcı ol
görevinin başında ol