Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Telefonun Mucidi Alexander Graham Bell Kimdir? Kısaca Hayatı ve Buluşları
3 Mart 1847 İskoçya doğumlu olan Graham Bell’in annesi doğuştan işitme engelliydi. Bu nedenle telefonun mucidi, sağırlara ses olmak istiyordu. Dedesi ve babasının yıllarca süren işitme engelliler için yaptıkları çalışmalar onu da içine almıştı. Babası işitme engelliler için konuşma öğrenme üzerine çalıştı. İki kardeşi verem nedeniyle öldü. Bunun üzerine, aile Kanada’ya göçtü. Babasının ölümünden sonra onun çalışmalarını tanıtmak ve yaymak için çabalayan Graham Bell ABD’ye gitti. Önce Ontario’ya, daha sonra Boston’a yerleşti. Burada bir süre işitme engellilere dil öğretmeni yetiştiren okulda çalıştı. Daha sonra kendi okulunu kurdu.
Bell, kısa sürede büyük ün yaptı. Oxford Üniversitesi’nde misafir öğretmen olarak görev yaptı. Alman Hermann von Helmholtz adlı bilginin işitme fizyolojisine ilişkin kitabını okudu. Müzik sesinin bir telle aktarılabileceği fikrinde yoğunlaştı. Bu sırada başka bilim insanları da bu konularda çalışmalar yürütüyordu. Hatta kendisinden yıllar önce Antonio Meucci böyle bir cihaz yapmış, ama patentini alamamıştı.
Bell, İngiltere’den döndükten sonra Boston Üniversitesi İnsan Sesi Fizyolojisi dalı profesörlüğüne getirildi. İşitme engellilerin duymalarını sağlamaka için çeşitli aletler yaptı. Çalışmaları için gereken maddi ihtiyaçları, Avukat Gardnier Greene Hubbart karşılamaktaydı. Elektrik mühendisi olan Thomas Watson’la birlikte 1875 yılında sesin tel üzerinden bir başka yere gittiğini ortaya çıkardı. Ancak ses anlaşılır değildi. 14 Şubat 1876 tarihinde patent almak için başvuran Bell’e, 7 Mart 1876 tarihinde istediği patent verildi.
Graham Bell, atölyede yaptığı denemelerini sürdürürken, 10 Mart 1876 günü telefonu çalıştırmak için kullandığı bataryadan pantolonuna asit döküldü ve Watson’dan yardıma istedi. Yardımcısından yardım isterken farkında olmadan ilk telefon görüşmesini böylece yapmış oldu. Watson, Bell’in sesini “telefon”dan duydu. ABD’nin 100’üncü kuruluş yıl dönümüne denk gelen bu buluş ona, Yüz Yıl sergisinde birçok ödül kazandırdı.
İlk el telefonunu geliştirmek için sürdürdüğü zorlu çalışmalardan sonra telefon, atölyeden 4 yılda çıkabildi. 1880 yılında Bell’e yardım eden Tainer radyofon adını verdikleri aleti denedi.
Bir okulun tepesine çıkan Tainer çok uzaktan görebildiği Bell’e telefonla seslendi “Bay Bell. Bay Bell. Beni duyabiliyor musunuz? Lütfen pencerenin önüne gelip şapkanızı sallayın.” Bell şapkasını salladığında artık telefon doğumunun ardından emeklemeye başladı. Sekiz yıl sonra Connecticut eyaleti telefon şebekesine sahip ilk kent oldu.
Belleklerde telefonun mucidi Graham Bell olarak yer etse de başka önemli çalışmaları da vardır. Bunlardan biri ünlü National Geographic dergisindeki yöneticiliktir. Silahlı saldırıya uğrayan ve ağır yaralanan ABD Başkanı Garfield’ın bedenindeki kurşunların yerini belirlemede ilk kez kullandığı telefonik sonda, Röntgen’in X ışınları ile tanıyı geliştirilmesinde kullanılmıştır. Aynı zamanda hava ve deniz taşımacılığı için projeler gerçekleştirmiştir.
Graham Bell,’in yaptığı önemli buluşların yanında işitme engellirle ilgili olanlar da çoğunluktaydı. İşitme engelli annesinin ve eşinin duyamadığı sesleri kaydetmeyi başardı. “Gramofon”dan kazandığı parayı bugün de sağırlar için çalışmalar yürüten Alexander Graham Bell İşitme engelliler Kurumu’na harcadı. Fransa tarafından, insanlığa hizmetinden dolayı ödüllendirildi. Kazandğı parayı, Washington’da İşitme engelliler için Volta Enstitüsü’nü kurmak için kullandı.
Graham Bell, diğer mucitler gibi sonraki zamanların bilim ve teknolojisine basamak olacak hizmetler sunmuştur. Onun bulduğu telefon, günümüz haberleşme ve iletişim teknolojilerine gelinceye kadar bir çok aşama kaydetmiştir.
İşitme engeline karşı yürütülen savaşımın sonucu insanlık dünyasının sağırlığını gideren bir buluşu armağan eden Bell, öldüğünde ona duyulan büyük saygı ve sevgiden ötürü soyadından yola çıkarak telefonu simgelemek için kırmızı “çan” kullanıldı.
Bell, bilimsel çalışmalarını yürütmek için kendisine maddi ve manevi destek sunan Hubbart Ailesi’nden aynı zamanda öğrencisi de olan Mabel ile evlenmişti. Dört yaşından beri sağır olan eşi Mabel’e büyük bir aşkla bağlıydı. Artan şöhretine rağmen eşini ve işitme engellileri hiçbir zaman ihmal ardı etmedi. Eşi Mabel’e yazdığı bir mektupta “Hangi noktaya gelirsem geleyim, ne denli zengin olursam olayım, işitme engellileri ve onların sorunlarını her zaman düşüneceğim” diye yazmıştır.
Graham Bell, 2 Ağustos 1922 (75 yaşında) tarihinde diyabetten kaynaklanan komplikasyon sonucunda Kanada’da hayatını kaybetmiştir.
