Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Yenilenemez Enerji Nedir? Başta insanlar olmak üzere doğadaki birçok canlının yaşamlarını sürdürebilmeleri için bazı enerji kaynaklarına ihtiyaçları vardır. Bu enerji kaynakları kendi içerisinde yenilenemez ve yenilenebilir enerji kaynakları olarak ikiye ayrılmaktadır. Yenilenemez enerji kaynakları canlılar tarafından tüketilen ve zamanla yeri doldurulamayan enerji kaynaklarıdır. Bir anlamda yapay nitelikte olan tükenebilir enerji kaynaklarının çevreye ve insan sağlığına zararlı olması gelişen teknoloji ile birlikte tercihin doğal olandan yana olmasına neden olmaktadır.
Çevreye bıraktıkları atıkların doğaya verdiği zararın telafisinin oldukça güç olması ise gelecek nesiller için ayrı bir sorun teşkil etmektedir. Elde edilmesi yenilenebilir kaynaklara nazaran daha kolay olması nedeniyle, daha çok yenilenemez enerjiler tercih edilmektedir. Ancak bunların yoğun kullanımı doğanın sera etkisi altında kalmasına neden olmaktadır.
İçeriğindeki karbon sayesinde enerji sağlayan kaynaklar aynı zamanda çevreye yaydığı karbondioksit gazı ile de insanlar üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Zararlarının dışında endüstriden sanayi alanına kadar birçok konuda bu tür enerji kaynakları üretimin ve tüketimin devamlılığını sağlamaktadır.
Yenilenemez Enerji Nedir?
Doğadaki enerji kaynakları yenilenebilir ve yenilemez olmak üzere iki türdür. Yenilenebilir olanlar tıpkı güneş ve rüzgar enerjisi gibi sürekli yeri dolan ve kendini yenileyen enerjiler olurken; yenilenemez enerji petrol ve doğalgaz gibi yenilenmesi çok uzun yıllar aldığından, yenilenemez enerji olarak kabul edilir. Bu doğrultuda kömür, doğalgaz ve petrol gibi ürünler için yenilenemez enerji kaynağı demek doğru olacaktır.
Tüketim oranları yaklaşık %95’i bulan kaynakların bu denli aşırı kullanımları gelecek yıllar içinde enerji kaynaklarının tükenmesi konusunda kaygı yaşanmasına neden olmaktadır.
Yenilenemez Enerji Kaynakları Nelerdir?
Yenilemez enerji kaynaklarının bir kısmına günlük yaşantımızda rastlarken, bir kısmı da endüstriyel alanda sıklıkla tercih edilmektedir. En çok kullanılan yenilenemez enerji kaynakları; doğalgaz, kömür, linyit, taşkömürü ve petroldür.
En bilinen ve yenilenmesi oldukça zor olan kömür ısınmadan enerji üretimine kadar birçok alanda yarar sağlamaktadır. Yer altında uzun yıllar sonrasında sertleşmiş yapıda olan hayvan fosillerinden oluşan kömür kolay yanıcı özellikte olduğu için ısınma alanında daha çok olanakları bulunmaktadır. Kömür hakkında detaylı bilgi için tıklayın.
Doğalgaz, son yıllarda ısınma alanında daha çok yarar elde edilen enerji kaynaklarından biridir. Petrol ise ülkemizde çok nadir bulunan ve genellikle dış ülkelerden ithal edilen bir enerji kaynağıdır. Türkiye’nin zengin olduğu kaynaklardan olan bor madeni Kütahya, Bursa ve Eskişehir gibi yerlerde bol miktarda bulunmaktadır. Bor madeni hakkında bilgi almak için tıklayın.
Yenilenemez Enerji Kaynaklarının Kullanım Alanları Nelerdir?
Yenilenemez enerji kaynaklarının yararları en çok endüstri ve sanayi alanında ortaya çıkmaktadır. Tam anlamıyla yenilenemeyen özellikte olmayan bu kaynakların tükenen kısmın yerinin dolması için uzun zaman geçmesi gerekmektedir. Bu durum ise enerji kaynaklarına ihtiyaç duyulan alanlarda aksaklıkların yaşanmasına neden olmaktadır. Bu noktada yararlarının en çok söz konusu olduğu yerler ulaşım ve inşaat alanlarıdır.
Diğer yandan ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin de önemli bir göstergesi olan enerji kaynakları sanayileşme ve teknolojinin gelişmesi için oldukça gereklidir. Ancak tükenmesi olası olan bu kaynakları insanlığın olabildiğince verimli ve tasarruflu kullanmaları kendi menfaatlerine olacaktır.
Yenilenemez Enerji Kaynaklarının Zararları Nelerdir?
Bu tür enerji kaynaklarının büyük bölümünü oluşturan fosil atıkların çevreye inanılmaz zararları bulunmaktadır. Fosillerin yakılarak değerlendirilmesi doğa için zararlı pek çok gazın açığa çıkmasına neden olmaktadır. Çevreye oldukça zararlı olan karbondioksit ve metan gazları bunlar arasında en yaygın görülen gazlardır. Ayrıca kükürt, azot oksit, kurum ve partikül maddeler de yenilenemez enerji kaynaklarının yanması sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Bu zararlı gazların ısıyı bünyelerinde barındırma özelliği nedeniyle atmosferden uzaya ısı geçişi mümkün olmamaktadır. Bu da doğal döngünün zarar görmesine neden olmaktadır. Günümüzde yaşanan iklim değişikliklerinin en önemli nedenleri arasında da yenilenemez enerji kaynaklarının sıklıkla kullanılıyor olması gösterilmektedir.
Yenilenebilir ve Yenilenemez Enerji Kaynakları Arasındaki Farklar Nelerdir?
Adından da anlaşılacağı üzere bu kategoriye giren enerji kaynaklarının tükenmesi söz konusudur. Petrol, doğal gaz ve kömür gibi kaynakların sonsuz olmaması insanların bu tür ihtiyaçların karşılanması için sürekli olarak arayış durumunda olmalarını kaçınılmaz kılmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarında ise bu durum tam tersidir ve tükendikçe yenilenmesi mümkündür.
İnsanlığın varlığından itibaren gerekli olan bu enerji kaynaklarının azalması ya da yok olması durumunda alternatif kaynakların bulunması gerekecektir. Bunun için günümüzde yenilenebilir enerjilerin birçok alanda aktif bir şekilde kullanım araştırmaları ve çalışmaları sürdürülmektedir. Radyoaktif elementler ve fosil yakıtlardan meydana gelen yenilenemez enerjiler evrendeki tüm canlılar için hayati önem taşır niteliktedir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının sürekliliğinin olması ve insanlığın geleceği için faydalı olması, yenilenemez kaynaklara nazaran daha çok benimsenmesine neden olmaktadır. Sadece %5 oranında kullanılan enerji kaynaklarının tükenen özellikteki kaynaklara nazaran daha az tercih edilmesi, yenilenemez enerji kaynaklarının geleceğini olumsuz etkilemektedir. Çünkü önümüzdeki 50-60 yıl içerisinde, yenilenemez enerji kaynaklarının tükenmesi öngörülmektedir.
Alternatif Yenilenemez Enerji Kaynakları Nelerdir?
Tükenen ve yeri dolması zaman alan enerji kaynaklarına alternatif en güzel kaynaklar yenilenebilen özellikteki kaynaklardır. Ancak güneş ve rüzgar gibi tükenmeyen kaynakların tükenen ve çevreye zararlı enerji kaynaklarından ayrılan birçok özelliği nedeniyle alternatif olarak kullanılmaları zaman gerektiren alanlardan biridir. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bu noktadaki araştırmalar hız kazansa da nükleer enerji çağımızın başlıca enerji kaynaklarından biridir.
Nükleer santral tesislerinde kullanılan nükleer enerji, en önemli alternatif yenilenemez enerji kaynağıdır.
